Voussoir
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een voussoir is een wigvormig bouwelement, meestal van steen of beton, dat wordt gebruikt voor de constructie van bogen, gewelven of koepels.
Omschrijving
Voussoirs, ook wel boogstenen genoemd, hebben een taps toelopende vorm waardoor ze samen een gebogen constructie kunnen vormen. Ze worden naast elkaar geplaatst en dragen de belasting over naar de ondersteuningen (de aanzetstenen). De vorm van de voussoir zorgt ervoor dat de krachten binnen de boog grotendeels als druk worden opgenomen, wat bijdraagt aan de stabiliteit van de constructie. Vooral bij bogen en gewelven die niet gemetseld of gelijmd zijn, is de taps toelopende vorm essentieel voor het dragen van het erboven liggende muurwerk. De middelste voussoir bovenaan de boog of het gewelf wordt de sluitsteen genoemd en speelt een cruciale rol in het stabiliseren van de gehele constructie.
Toepassing en materialen
Voussoirs worden traditioneel vervaardigd uit natuursteen of baksteen, maar in moderne constructies, zoals tunnels en bruggen, worden ze vaak uitgevoerd in geprefabriceerd gewapend beton. Ze worden gebruikt in diverse architectonische elementen zoals bruggen, deuropeningen en vensters. Bij de bouw van tunnels worden grote aantallen geprefabriceerde voussoirs samengevoegd om de tunnelwand te vormen en de druk van de omliggende grond te weerstaan. Deze betonnen voussoirs worden met grote precisie gemaakt om een perfecte aansluiting te garanderen.
Bijzondere voussoirs: Aanzetsteen en Sluitsteen
Binnen een boogconstructie zijn er twee specifieke voussoirs van bijzonder belang. De eerste steen aan de basis van de boog wordt de aanzetsteen genoemd. Deze draagt de feitelijke boog- of gewelfconstructie en kan soms afwijkend materiaal of decoratie hebben. De middelste steen bovenaan, die de boog sluit en stabiliseert, heet de sluitsteen. Deze is vaak herkenbaar en soms versierd.
Vergelijkbare termen
Keystone
Gebruikte bronnen: