Vorstkam
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een vorstkam, ook bekend als dakkam of crête, is een sierelement dat wordt toegepast op de nok (vorst) van een dak.
Omschrijving
Vorstkammen zijn decoratieve toevoegingen aan de bovenste horizontale snijlijn van twee dakvlakken, de nok. Historisch werden ze, met name in de Gotiek en Neogotiek, gebruikt om rijkdom en status te tonen. Ze hebben primair een sierende functie en dragen bij aan de esthetiek van een gebouw. Materialen waarvan vorstkammen gemaakt kunnen zijn, variëren en omvatten onder andere natuursteen, (sier-)smeedijzer, gietijzer, zink, lood en keramiek (terracotta). De vormgeving kan sterk verschillen, van eenvoudige herhalingen tot meer opengewerkte of figuratieve ornamenten zoals Franse lelies of palmetten. Keramische vorstkammen kunnen soms in speciale gleuven in de nokvorstpannen worden geplaatst. Hoewel ze voornamelijk decoratief zijn, kan in specifieke, oudere toepassingen gesuggereerd worden dat een vorstkam (mogelijk in combinatie met andere elementen) kon helpen bij het afglijden van sneeuw, al is dit niet de primaire of algemeen erkende functie in moderne bouwkunde.
Verwarring met vogelschroot/ventilatiekam
De term 'nokvorstkam' zoals oorspronkelijk aangeleverd, lijkt te duiden op een verwarring met producten die onder de nokvorsten worden geplaatst om ventilatie te waarborgen en het binnendringen van vogels en ongedierte te voorkomen. Deze producten, vaak aangeduid als vogelschroot of ventilatiekam, hebben wel degelijk een functioneel doel op het gebied van dakventilatie en het weren van dieren, in tegenstelling tot de puur decoratieve vorstkam. Vogelschroot wordt doorgaans op de onderste panlat bevestigd en volgt de vorm van de dakpannen.
Vergelijkbare termen
Nokvorst
Gebruikte bronnen: