Voegen
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Voegen zijn de ruimtes of naden tussen bouwmaterialen zoals bakstenen, tegels of betonelementen, die worden opgevuld met voegmortel of een ander geschikt materiaal.
Omschrijving
Voegen zijn essentieel in de bouw, niet alleen voor het uiterlijk van een constructie, maar ook voor de stabiliteit, weerstand en bescherming tegen weersinvloeden. Ze vullen de open ruimtes op die ontstaan bij het plaatsen van bouwmaterialen. Een goed aangebrachte voeg zorgt voor een waterdichte en luchtdichte afsluiting, voorkomt dat vocht binnendringt en helpt vorstschade aan de materialen te voorkomen. Voegen kunnen zowel horizontaal als verticaal voorkomen en bepalen voor een aanzienlijk deel (soms 15-25%) het visuele aspect van bijvoorbeeld een gevel door hun kleur, dikte en afwerking. Naast het opvullen van ruimtes kunnen specifieke voegen, zoals dilatatievoegen, ook structurele bewegingen van een gebouw of bouwonderdeel opvangen.
Functie van voegen
Het voegen van bouwmaterialen heeft meerdere belangrijke functies. Technisch gezien verhoogt voegwerk de stabiliteit en weerstand van bijvoorbeeld een muur. Het biedt bescherming aan het metselwerk tegen weersinvloeden zoals regen en vorst, door te zorgen voor lucht- en waterdichtheid en de afvoer van regenwater te verbeteren. Hierdoor blijven de bouwmaterialen droger en wordt schade voorkomen. Esthetisch gezien speelt de voeg een grote rol in het uiterlijk van een gevel. Kleur, dikte en type voegwerk kunnen de uitstraling drastisch veranderen en bepalen mede hoe de stenen of andere materialen tot hun recht komen.
Soorten voegen bij metselwerk
Bij metselwerk zijn er verschillende soorten voegen die elk een eigen uitstraling en soms ook technische eigenschappen hebben. Enkele veelvoorkomende typen zijn:
- Platvol gladde voeg: Zit gelijk met het zichtvlak van de steen en heeft een glad oppervlak.
- Platvol geborstelde of gekamde voeg: Zit gelijk met de steen, maar heeft een ruwere structuur.
- Holle voeg: Ligt verdiept en heeft een halfronde vorm, wat zorgt voor een schaduweffect.
- Verdiepte voeg: Ligt enkele millimeters dieper dan het steenoppervlak, waardoor de stenen meer naar voren komen.
- Teruggehouden voeg: Ligt iets minder diep dan een verdiepte voeg.
- Gesneden voeg: Een ambachtelijke voeg waarbij de voegmortel buiten het zichtvlak wordt gesneden met een facetrandje.
- Knipvoeg: Vergelijkbaar met een gesneden voeg, vaak gebruikt bij monumentale panden, waarbij de voeg iets buiten het metselwerk steekt en een strak resultaat geeft.
Ook is 'voegloos' metselen mogelijk, waarbij met lijmmortel gewerkt wordt en de voegen minimaal zichtbaar zijn.
Vergelijkbare termen
Metselwerkvoegen
Gebruikte bronnen: