Vlotmerk
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een vlotmerk is een merkteken dat in het verleden in (bouw)hout werd aangebracht, vaak terwijl het hout samengevoegd was tot een vlot, om de eigenaar of de herkomst van het hout aan te geven.
Omschrijving
Vlotmerken zijn een type merkteken dat in de bouwhistorie werd gebruikt op houten onderdelen. Ze dienden om de identiteit van de maker, leverancier of eigenaar van het hout vast te leggen. Deze merken werden in het hout gekerfd, geslagen of geschreven, bijvoorbeeld met een guts, beitel, mesje, zaag of kraspen. Naast vlotmerken bestonden er ook andere merktekens zoals telmerken (voor de volgorde van montage), paringstekens (om bij elkaar horende delen aan te duiden) en timmermansmerken (het 'handmerk' van de ambachtsman). Vlotmerken waren specifiek voor hout dat per vlot werd vervoerd en gaven de eigenaar aan. Ze zijn vaak te vinden op balken en kunnen helpen bij bouwhistorisch onderzoek om de geschiedenis en het gebruik van het hout te achterhalen.
Context en Historie
Vlotmerken werden vaak aangebracht op hout dat via waterwegen werd getransporteerd. Het hout werd tot vlotten samengebonden, waarbij de vlotmerken hielpen om de verschillende partijen hout te identificeren en bij de juiste eigenaar of afnemer te krijgen. Ze werden onder andere toegepast op bekantrechte balken en zijn soms nog zichtbaar in historische houtconstructies zoals kapconstructies. Naast eigendomsmerken konden merktekens ook de herkomst (zoals de steengroeve of partijnummer bij steen), de fabrikant, vervoerder, controleur of behandelaar aangeven. Vlotmerken zijn, net als andere historische merktekens, waardevolle sporen voor bouwhistorici om de geschiedenis van een gebouw te reconstrueren.
Vergelijkbare termen
Heipaal
Gebruikte bronnen: