Viaduct

Laatst bijgewerkt: 05-05-2025


Definitie

Een viaduct is een civiel kunstwerk dat een weg of spoorlijn over een andere weg, spoorlijn, dal of verdieping in het terrein leidt, waardoor ongelijkvloerse kruisingen ontstaan.

Omschrijving

Een viaduct is een type brug dat specifiek is ontworpen voor het ongelijkvloers kruisen van verkeerswegen, spoorlijnen of het overbruggen van dalen. Het doel is het ongestoord laten passeren van verkeer zowel over als onder het bouwwerk. Viaducten bestaan vaak uit meerdere overspanningen, ook wel 'velden' genoemd, die na elkaar geplaatst zijn. De lengte van deze velden wordt beïnvloed door de toegepaste constructie. Historisch gezien werden viaducten vaak gebouwd met gemetselde bogen of metalen vakwerkconstructies. Moderne viaducten maken gebruik van materialen zoals (hoogsterkte)beton, waarbij de constructiehoogte relatief gering kan zijn. Een belangrijk aspect van een viaduct is de vrije hoogte van de weg eronder, de 'doorrijhoogte', die bepalend is voor het type verkeer dat erdoor kan. Waar een brug voornamelijk over water voert, overspant een viaduct primair land of een andere infrastructuur.

Etymologie

Het woord 'viaduct' is afgeleid van de Latijnse woorden 'via' (weg) en 'ducere' (leiden, voeren). Het is gevormd naar analogie van het woord 'aquaduct'. De eerste viaducten vertoonden gelijkenissen in constructie met de Romeinse aquaducten, waarbij reeksen bogen een lengte overspanden.

Onderhoud en constructie

De duurzaamheid van een viaduct is essentieel voor langdurig gebruik, wat een zorgvuldige materiaalkeuze vereist tijdens het ontwerp en de bouw. Regelmatig en planmatig onderhoud is cruciaal om de constructie in goede staat te houden. Problemen zoals roest aan wapening in gewapend beton, vaak veroorzaakt door indringend water met strooizout, kunnen de levensduur verkorten en maken vervanging noodzakelijk. Bij langere viaducten worden vaak voegovergangen toegepast; dit zijn constructies in het brugdek die de werking (uitzetting en krimp door temperatuur, leeftijd, en belasting) kunnen opvangen en een begaanbare overgang tussen dekdelen vormen.

Vergelijkbare termen

Brug

Gebruikte bronnen: