Vezel
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
In de bouwkunde is een vezel een lang, dun, draadvormig of langwerpig deeltje dat wordt toegevoegd aan bouwmaterialen om de eigenschappen ervan te verbeteren of als wapening dient.
Omschrijving
Vezels worden in diverse bouwmaterialen toegepast, zoals beton, cement, kunststof en isolatiematerialen. Het toevoegen van vezels kan de mechanische eigenschappen verbeteren, waaronder de treksterkte, buigsterkte, taaiheid, slijtvastheid en brandwerendheid. Ze kunnen scheurvorming beperken, met name bij hardend beton en als gevolg van krimp. Afhankelijk van het materiaal en de toepassing kunnen vezels variëren in lengte en dikte, en worden ze meestal homogeen door het materiaal verdeeld. In sommige gevallen kunnen vezels (gedeeltelijk) de traditionele wapening, zoals wapeningsnetten of staven, vervangen.
Soorten vezels
Er worden diverse soorten vezels gebruikt in de bouw, waaronder staal-, kunststof-, glas-, koolstof- (carbon) en natuurlijke vezels zoals vlas en hennep. Staalvezels, met een dikte van circa 0,3 tot 1 mm en lengtes tot circa 60 mm, worden gebruikt om de trek- en splijtsterkte van beton te vergroten en kunnen traditionele wapening vervangen in bijvoorbeeld bedrijfsvloeren. Kunststofvezels, zoals polypropyleen, kunnen de brandwerendheid van beton verbeteren door bij hoge temperaturen smeltkanaaltjes te creëren voor ontsnappende stoom, en worden gebruikt om krimpscheuren te beperken en in niet-dragend beton. Glasvezels vergroten de trek- en splijtsterkte en worden onder meer toegepast in vezelcementproducten en glasvezelversterkte kunststof (GVK). Natuurlijke vezels zoals vlas en hennep worden gebruikt in isolatiematerialen, vezelplaten en hennepbeton vanwege hun isolerende eigenschappen en duurzaamheid. Ook minerale vezels, zoals glaswol en steenwol, worden veel gebruikt voor isolatie en brandwerende toepassingen.
Toepassingen
Vezels worden in diverse bouwtoepassingen ingezet. Vezelversterkt beton, waarin staal-, kunststof- of glasvezels zijn verwerkt, wordt gebruikt voor bedrijfsvloeren, wegen, fundamenten, keldervloeren en prefab betonelementen om de sterkte en duurzaamheid te verbeteren en scheurvorming te verminderen. Vezelcement, opgebouwd uit cement en vezels, wordt toegepast als gevelbekleding, dakbedekking (golfplaten en leien) en in plaatmaterialen. Vezelplaten, gemaakt van vezels en bindmiddelen zoals houtvezelplaten, spaanplaat en gipsvezelplaat, kennen toepassingen in wanden, plafonds, vloeren en als gevelbekleding. Isolerende materialen maken vaak gebruik van natuurlijke vezels (vlas, hennep, jute) of minerale vezels (glaswol, steenwol) voor thermische en akoestische isolatie.
Gebruikte bronnen: