Ventilatiesystemen
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Ventilatiesystemen zorgen voor luchtverversing in een gebouw door het aanvoeren van verse buitenlucht en het afvoeren van vervuilde binnenlucht om een gezond binnenklimaat te realiseren.
Omschrijving
Ventilatie, ook wel luchtverversing genoemd, is het vervangen van vervuilde lucht in een ruimte door zuivere lucht. Dit is noodzakelijk voor een gezond binnenklimaat, waarbij koolzuurgas (CO2), vocht en verontreiniging worden afgevoerd en verse lucht wordt aangevoerd. De benodigde hoeveelheid te verversen lucht is afhankelijk van factoren zoals de productie van vocht, CO2 en verontreiniging, en het aantal aanwezige personen. In Nederland stelt het Bouwbesluit hier normen voor per gebruiksfunctie. Spuiventilatie, oftewel luchten door bijvoorbeeld ramen en deuren tegen elkaar open te zetten, is niet hetzelfde als continue ventilatie, maar dient om in korte tijd sterk verontreinigde binnenlucht af te voeren.
Soorten ventilatiesystemen
Er zijn verschillende typen ventilatiesystemen, die doorgaans worden ingedeeld in de categorieën A, B, C en D.
* Systeem A (Natuurlijke ventilatie): Hierbij vindt zowel de toevoer van verse lucht als de afvoer van vervuilde lucht op natuurlijke wijze plaats, bijvoorbeeld via roosters, ramen en kieren. Dit systeem is afhankelijk van weersomstandigheden zoals winddruk en temperatuurverschillen en is daardoor niet goed regelbaar.
* Systeem B (Mechanische toevoer, natuurlijke afvoer): Verse lucht wordt mechanisch aangevoerd, terwijl de afvoer op natuurlijke wijze gebeurt. Dit type komt in de praktijk minder vaak voor omdat de afvoer van vervuilde lucht niet regelbaar is.
* Systeem C (Natuurlijke toevoer, mechanische afvoer): Verse lucht komt op natuurlijke wijze binnen via roosters of kieren, en vervuilde lucht wordt mechanisch afgezogen met behulp van een ventilator. Dit is een veelvoorkomend systeem.
* Systeem D (Balansventilatie): Bij dit systeem worden zowel de toevoer als de afvoer van lucht mechanisch geregeld. Balansventilatie wordt vaak gecombineerd met warmteterugwinning (WTW), waarbij warmte uit de afgevoerde lucht wordt gebruikt om de aangevoerde koude buitenlucht op te warmen.
Bij nieuwbouw worden voornamelijk systeem C en D toegepast, of een combinatie hiervan.
Belang en onderhoud
Goede ventilatie is cruciaal voor een gezond binnenklimaat en helpt vochtproblemen, schimmelvorming en de concentratie van verontreinigende stoffen te voorkomen. Onvoldoende ventilatie kan leiden tot gezondheidsklachten zoals hoofdpijn. Regelmatig onderhoud van ventilatiesystemen is belangrijk voor een optimale werking en energie-efficiëntie. Filters van ventilatiesystemen, met name bij balansventilatie, moeten regelmatig worden schoongemaakt en vervangen. Dit is belangrijk voor een schone lucht en om te voorkomen dat het systeem harder moet werken, wat meer energie kost en geluidshinder kan veroorzaken.
Vergelijkbare termen
Luchtventilatie |
Luchtverversing |
Luchtbehandeling
Gebruikte bronnen: