Veiligheid
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Veiligheid in de bouw omvat maatregelen en procedures conform wet- en regelgeving, zoals de Arbowet en het Bouwbesluit, om risico's voor personen, eigendommen en het milieu tijdens bouwprocessen te minimaliseren.
Omschrijving
Veiligheid in de bouwsector is gericht op het voorkomen van ongevallen en het waarborgen van de gezondheid van werknemers door het implementeren van diverse maatregelen. Dit begint bij het naleven van wettelijke kaders zoals de Arbowet, die bedrijven verplicht maatregelen te nemen om veiligheidsrisico's te beperken, en het Bouwbesluit, dat technische voorschriften voor bouwwerken bevat met betrekking tot veiligheid en gezondheid. Een belangrijk hulpmiddel hierbij is de Risico-Inventarisatie en -Evaluatie (RI&E), waarin risico's worden geïnventariseerd en beheersmaatregelen worden vastgelegd in een Plan van Aanpak. Persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM), zoals veiligheidshelmen, -schoenen en oogbescherming, zijn essentieel op de bouwplaats. Naast algemene veiligheidsregels zijn er specifieke richtlijnen voor risicovolle werkzaamheden, zoals werken op hoogte, met gevaarlijke stoffen, of nabij elektrische installaties.
Wettelijk kader en normen
De basis voor veiligheid in de bouw wordt gevormd door wet- en regelgeving. De Arbeidsomstandighedenwet (Arbowet) verplicht werkgevers tot het zorgen voor veilige arbeidsomstandigheden en het opstellen van een Risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E). Het Bouwbesluit bevat bouwtechnische voorschriften waaraan bouwwerken minimaal moeten voldoen op het gebied van onder andere veiligheid en gezondheid. Daarnaast kunnen specifieke normen, zoals NEN-EN 1990 (Eurocodes) voor constructieve veiligheid, van toepassing zijn. Voor grotere of risicovolle bouwprojecten is het opstellen van een Veiligheids- en Gezondheidsplan (V&G-plan) verplicht.
Risicobeheer en preventie
Centraal in veilig werken staat het identificeren en beheersen van risico's. De RI&E is hiervoor een cruciaal instrument, waarbij risico's worden geïnventariseerd en in een Plan van Aanpak maatregelen worden geformuleerd om deze te voorkomen of te beperken. Dit plan moet regelmatig worden herzien. Werkgevers zijn verplicht werknemers voor te lichten over de risico's en getroffen maatregelen. Risico's in de bouw omvatten onder meer vallen van hoogte, aanrijdgevaar, elektrische gevaren, hijswerkzaamheden en omgaan met gevaarlijke stoffen. De Governance Code Veiligheid in De Bouw (GCVB) is een initiatief waarbij bedrijven samenwerken om de veiligheid te verbeteren.
Persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM)
Op de bouwplaats is het dragen van Persoonlijke Beschermingsmiddelen (PBM) vaak verplicht om werknemers te beschermen tegen risico's. Voorbeelden van PBM zijn veiligheidshelmen, veiligheidsschoenen, gehoorbescherming, veiligheidsbrillen en werkhandschoenen. Werkgevers zijn wettelijk verplicht om PBM te verschaffen en te zorgen voor instructie over het juiste gebruik.
Vergelijkbare termen
Arbeidsveiligheid
Gebruikte bronnen: