Valstopper
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een valstopper, ook wel valstopapparaat genoemd, is een onderdeel van persoonlijke valbeveiliging dat is ontworpen om een val van hoogte te stoppen en de impact op het lichaam te beperken.
Omschrijving
Valstoppers worden ingezet bij werkzaamheden op hoogte waar een veilige daling niet altijd gegarandeerd is. Ze werken vergelijkbaar met een autogordel: bij een plotselinge versnelling, zoals tijdens een val, blokkeert het systeem automatisch. Dit voorkomt dat de gebruiker verder valt en zorgt ervoor dat de krachten die op het lichaam inwerken beperkt blijven tot een veilig niveau conform de geldende normen. Een valstopper wordt met een lijn bevestigd aan een harnasgordel dat door de gebruiker gedragen wordt. Het andere uiteinde van de lijn wordt verbonden met een verankeringspunt dat voldoet aan de vereiste normen.
Toepassing en typen
Valstoppers worden gebruikt in diverse situaties waar op hoogte gewerkt wordt, zoals in de bouw, bij industrieel onderhoud, op ladders, steigers en daken. Ze zijn beschikbaar in verschillende uitvoeringen, onder andere met een staalkabel of een band van variërende lengtes. Naast valstoppers die een enkele lijn gebruiken, bestaan er ook systemen met dubbele lijnen of automatisch oprollende lijnen (Self Retracting Lifeline - SRL) die meer bewegingsvrijheid bieden en de valfactor verkleinen. Sommige valstoppers zijn uitgerust met een geïntegreerde schokdemper die de impact van een val verder reduceert. Het gebruik van valbeveiligingsmiddelen, waaronder valstoppers, is wettelijk verplicht bij werkzaamheden vanaf een bepaalde hoogte, vaak al vanaf 2,50 meter, of bij een verhoogd valrisico op lagere hoogtes.
Valbeveiliging: collectief versus individueel
Valbeveiliging omvat verschillende systemen om valgevaar te voorkomen of te beperken. Collectieve valbeveiliging, zoals dakrandbeveiliging (hekwerken), heeft de voorkeur omdat het meerdere personen tegelijk beschermt en geen specifieke training vereist voor veilig gebruik. Individuele valbeveiliging, waarbij een valstopper een rol speelt in combinatie met een harnas en ankerpunt, wordt ingezet wanneer collectieve maatregelen niet mogelijk of praktisch zijn. Een vallijn of vanglijn kan de bewegingsruimte beperken of een val breken. Permanente valbeveiligingssystemen, zoals vaste ankerpunten of railsystemen op daken, zijn bedoeld voor structuren waar regelmatig op hoogte wordt gewerkt, bijvoorbeeld voor onderhoud. Bij het kiezen en installeren van valbeveiligingssystemen is het cruciaal om te voldoen aan relevante veiligheidsvoorschriften en normen, zoals EN-normen voor valbeveiliging.
Vergelijkbare termen
Valbeveiliging
Gebruikte bronnen: