Uitvloeiingsgesteente
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Uitvloeiingsgesteente, ook wel extrusief gesteente of vulkanisch gesteente genoemd, is stollingsgesteente dat ontstaat door de snelle stolling van lava aan het aardoppervlak.
Omschrijving
Uitvloeiingsgesteente vormt zich wanneer magma tijdens een vulkaanuitbarsting het aardoppervlak bereikt en als lava naar buiten stroomt. Door het contact met de koelere lucht of water stolt de lava relatief snel. Deze snelle afkoeling zorgt ervoor dat de mineralen in de lava weinig tijd hebben om grote kristallen te vormen, wat resulteert in een fijnkorrelige of zelfs glasachtige structuur. Uitvloeiingsgesteenten behoren, samen met dieptegesteenten en ganggesteenten, tot de stollingsgesteenten.
Kenmerken en Voorbeelden
Kenmerkend voor uitvloeiingsgesteenten is de fijnkorrelige textuur, waarbij kristallen vaak alleen met een microscoop zichtbaar zijn. Soms kan door zeer snelle stolling vulkanisch glas ontstaan, zoals obsidiaan. Een structuur die vaak voorkomt bij uitvloeiingsgesteenten is porfierisch, waarbij enkele grotere kristallen omgeven zijn door een fijnkorrelige grondmassa. Veelvoorkomende voorbeelden van uitvloeiingsgesteenten zijn basalt, rhyoliet, andesiet en obsidiaan. Basalt is een mafisch gesteente met een laag silicagehalte, terwijl rhyoliet felsisch is met een hoog silicagehalte.
Toepassingen
Uitvloeiingsgesteenten, met name basalt, worden vanwege hun hardheid en duurzaamheid veel toegepast in de bouw en wegenbouw, bijvoorbeeld als straatstenen, split of ballastmateriaal. Ook worden ze gebruikt in de productie van steenwol voor isolatie.
Vergelijkbare termen
Vulkanisch gesteente
Gebruikte bronnen: