Toog
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een toog is een gebogen constructie die wordt toegepast als overspanning boven muuropeningen zoals deuren en ramen, of als onderdeel van een gewelf.
Omschrijving
In de bouwkunde verwijst 'toog' naar een constructie met een lichte tot duidelijke gebogen vorm. Deze constructie dient als dragend element om de belasting van het bovenliggende metselwerk of de overspanning op te vangen. Togen kunnen worden uitgevoerd in diverse materialen zoals baksteen, natuursteen of beton en komen voor in verschillende vormen, zoals rondbogen, spitsbogen en segmentbogen. Naast het gebruik boven openingen, kan 'toog' ook een andere betekenis hebben, namelijk die van 'zeeg', een lichte welving in bijvoorbeeld een ligger of plaatvloer om doorbuiging te compenseren. De term 'toog' is afgeleid van het oude werkwoord 'togen' of 'tijgen', wat trekken of slepen betekent, of van 'togen' in de zin van tonen of laten zien.
Toog in andere betekenissen
Het woord 'toog' kan naast de bouwkundige betekenis van gebogen overspanning of zeeg ook verwijzen naar andere zaken, zoals een tapkast in een café, een ambtsgewaad, of een slechte soort tufsteen die gebruikt werd als grondstof voor tras.
Verwante termen
Een toog kan gerelateerd zijn aan termen zoals latei, dat een dragend element boven een muuropening is maar dan meestal horizontaal van vorm. Ook de toognagel of dookijzer, een pen gebruikt bij houtverbindingen, deelt de stam 'toog' in de zin van verwant aan 'dook'.
Vergelijkbare termen
Boog
Gebruikte bronnen: