Supermodernisme
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Supermodernisme is een stroming in de architectuur die wordt gekenmerkt door een breuk met het postmodernisme en een herwaardering van de moderne architectuur, met nadruk op esthetiek en techniek.
Omschrijving
Het Supermodernisme, een term geïntroduceerd door architectuurpublicist Hans Ibelings, die deze overnam van antropoloog Marc Augé, beschrijft een architectuur die losgezongen is van de directe omgeving en historische context. Deze stroming hecht minder waarde aan symboliek en meer aan de ervaring van ruimte. Kenmerkend zijn de nadruk op techniek, minimalistische en neutrale vormen, en het gebruik van materialen als glas, staal en beton. Supermodernistische gebouwen zijn vaak utiliteitsbouw, zoals kantoren, vliegvelden en stations, en worden soms gezien als 'non-places' – plaatsen waar mensen geen sterke persoonlijke band mee hebben. De architectuur is vaak speels en indrukwekkend, gericht op opvallen en een statement maken.
Kenmerken
Kenmerken van het Supermodernisme omvatten onder andere het gebouw als spektakelstuk dat opvalt en imponeert ('look at me', landmarks, iconische gebouwen), speelse architectuur mogelijk gemaakt door nieuwe technieken, en de focus op utiliteitsbouw ('niet-plaatsen') zoals kantoorgebouwen, vliegvelden en stations. Het Supermodernisme kan worden gezien als een vervolg op het Neomodernisme.
Bekende architecten en voorbeelden
Belangrijke internationale architecten die geassocieerd worden met Supermodernisme zijn onder meer Norman Foster, Dominique Perrault, Herzog & de Meuron en Jean Nouvel. Nederlandse architecten zijn onder andere Ben F. van Berkel, Rem Koolhaas en Winy Maas. Voorbeelden van supermodernistische gebouwen zijn het Educatorium in Utrecht van OMA, de Emmatoren in Groningen en het voormalige ING House in Amsterdam ('De Schoen'). Internationale voorbeelden zijn onder meer Stansted Airport (Foster and Partners), Kansai International Airport Terminal (Renzo Piano) en de Cartier Foundation in Parijs (Jean Nouvel).
Vergelijkbare termen
Postmodernisme
Gebruikte bronnen: