Stralen
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Stralen is een reinigingstechniek waarbij met hoge snelheid een straalmiddel, zoals grit of glasparel, op een oppervlak wordt geblazen om verontreinigingen zoals roest, verf of walshuid te verwijderen en het oppervlak op te ruwen voor verdere behandeling.
Omschrijving
Stralen, ook wel abrasief stralen genoemd, wordt veelvuldig toegepast in de bouw, metaalverwerkende industrie en andere sectoren om oppervlakken grondig te reinigen en voor te bereiden op bijvoorbeeld coatings, lakken of schooperen. Het proces verwijdert effectief vuil, roest en oude afwerklagen, waardoor een schoon en ruw oppervlak ontstaat dat zorgt voor een optimale hechting van nieuwe lagen. Afhankelijk van het te behandelen materiaal en het gewenste resultaat, wordt een geschikt straalmiddel en de juiste intensiteit gekozen. Dit gebeurt vaak in gecontroleerde omstandigheden, zoals een straalcabine, en vereist het gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen. Naast reiniging kan stralen ook worden ingezet om een specifieke textuur op het oppervlak aan te brengen.
Toepassingen en materialen
Stralen wordt breed toegepast op diverse materialen en in verschillende sectoren. In de bouw wordt het onder andere gebruikt voor het reinigen van gevels, het verwijderen van graffiti en oude cementlagen, en het voorbereiden van beton en staal voor verdere afwerking. In de metaalverwerkende industrie is stralen essentieel voor het voorbereiden van stalen en metalen objecten zoals balken, hekwerken, tanks en machineframes voor conserveringstechnieken zoals natlakken, poedercoaten of schooperen. Ook bij de renovatie van bestaand metaalwerk verwijdert stralen oude laklagen en corrosie. Naast metalen en beton kan ook hout worden gestraald, bijvoorbeeld om oude verf- of laklagen te verwijderen of het hout een verouderde uitstraling te geven. Specifieke toepassingen zijn onder meer het gritstralen van constructiedelen, voor- en nabewerken van lasnaden, en het stralen van schepen en opleggers. Bij het stralen van beton wordt de cementhuid verwijderd, wat resulteert in een licht ruw oppervlak waarbij, afhankelijk van de straaldiepte, de toeslagmaterialen zichtbaar worden.
Soorten straalmiddelen
Er worden diverse straalmiddelen gebruikt, afhankelijk van het materiaal en het gewenste resultaat. Veelvoorkomende straalmiddelen zijn onder andere silicazand (hoewel gezondheidsrisico's het gebruik hiervan hebben beperkt), glasparels, aluminiumoxide, staalgrit en granaat. Glasparels zijn bijvoorbeeld geschikt voor zachtere metalen zoals aluminium en RVS, en leveren een fijnere, gepolijste afwerking op. Normaalkorund is een hoekige korrel die gebruikt wordt voor het ontroesten en ontlakken van metalen, wat een iets grovere afwerking geeft. Aluminium silicaat is een andere hoekige korrel die vaak voor eenmalig gebruik is. Staalgrit is nuttig bij toepassingen met hoge snelheid en spanning, en is recyclebaar. Granaat wordt gewaardeerd om zijn hardheid en lage schadelijke effecten. Soda straalmiddel is geschikt voor licht straalwerk en is oplosbaar in water.
Vergelijkbare termen
Zandstralen
Gebruikte bronnen: