Staafkrachten

Laatst bijgewerkt: 05-05-2025


Definitie

Staafkrachten zijn inwendige krachten in constructiedelen zoals staven, balken of liggers als gevolg van uitwendige belastingen. Ze bestaan uit normaalkracht, dwarskracht en buigend moment.

Omschrijving

Inwendige krachten zijn krachten die optreden binnenin een constructieonderdeel als reactie op de uitwendige belastingen die erop worden uitgeoefend. Deze uitwendige belastingen kunnen bijvoorbeeld bestaan uit permanente belastingen (zoals het eigen gewicht), nuttige belastingen (zoals personen of inrichting), of toevallige belastingen (zoals wind of sneeuw). De inwendige krachten zorgen voor het evenwicht binnen het constructiedeel. Bij lijnvormige elementen zoals balken en liggers, worden de inwendige krachten per doorsnede beschouwd en meestal opgesplitst in normaalkracht, dwarskracht en buigend moment.

Soorten Staafkrachten

Staafkrachten, ook wel snedekrachten genoemd, worden in een doorsnede van een constructieonderdeel bepaald. Bij lijnvormige elementen onderscheidt men drie hoofdcomponenten: de normaalkracht (N), de dwarskracht (V) en het buigend moment (M). De normaalkracht werkt loodrecht op de doorsnede en is een trek- of drukkracht. Een trekkracht is van de doorsnede af gericht, terwijl een drukkracht naar de doorsnede toe werkt. De dwarskracht werkt evenwijdig aan de doorsnede en tracht de ene helft van de balk ten opzichte van de andere te verschuiven. Het buigend moment is een maat voor het rotatie-effect van een kracht en zorgt voor buiging in de staaf. De grootte ervan is het product van de kracht en de loodrechte afstand tot het rotatiepunt.

Belang en Toepassing

Het berekenen van staafkrachten is cruciaal in de constructieleer voor het ontwerpen en controleren van de veiligheid en bruikbaarheid van bouwwerken. Op basis van de optredende staafkrachten (normaal-, dwarskracht en buigend moment) kan worden bepaald welke spanningen er in het materiaal optreden. Deze spanningen worden vergeleken met de toelaatbare spanning of materiaalsterkte om te toetsen of de constructie voldoet aan de gestelde veiligheidseisen (uiterste grenstoestand) en of de vervormingen beperkt blijven (bruikbaarheidsgrenstoestand). Het correct dimensioneren van constructiedelen, de materiaalkeuze en het ontwerp van verbindingen zijn direct afhankelijk van de analyse van staafkrachten.

Gebruikte bronnen: