Spudpaal

Laatst bijgewerkt: 05-05-2025


Definitie

Een spudpaal is een stalen of soms houten paal die door of langs een schip loopt en neergelaten kan worden om het schip vast te zetten op de bodem van het vaarwater.

Omschrijving

Spudpalen worden gebruikt als anker om een schip op een gewenste positie te houden, met name in ondiep water. Ze bieden voordelen ten opzichte van traditionele ankers, zoals het zelfstandig kunnen kiezen van een ligplaats onafhankelijk van kades en het voorkomen van 'krabben' (verslepen over de bodem) en 'gieren' (slingeren om het ankerpunt). Spudpalen worden mechanisch neergelaten totdat ze in de waterbodem dringen en worden later weer opgehaald. Meer spudpalen per boot zorgen voor een stabielere 'verankering'. Ze worden toegepast in diverse maritieme sectoren, waaronder de binnenvaart, baggerindustrie en steeds vaker ook in de pleziervaart.

Toepassingen en types

Spudpalen worden klassiek ingezet bij kraanschepen en cutterzuigers die nauwkeurig gepositioneerd moeten worden voor laad- of loswerkzaamheden. In de binnenvaart worden nieuwe schepen vaak standaard uitgerust met spudpalen. Ook in de pleziervaart neemt het gebruik toe, mede door de ontwikkeling van compactere, telescopische systemen. Deze telescopische spudpalen zijn vaak inschuifbaar in het schip en kunnen zich automatisch aanpassen aan wisselende waterstanden. Er bestaan systemen met één of meerdere spudpalen, waarbij systemen met twee palen (één voor en één achter) zorgen voor een zeer stabiele ligging. Een bijzondere toepassing is gezien bij de renovatie van de Afsluitdijk, waarbij een ponton zich door middel van 'wandelende' spudpalen voortbewoog. De lengte van spudpalen kan variëren, van enkele meters tot wel 24 meter of meer voor grotere schepen.

Regelgeving

In het Binnenvaart Politiereglement (BPR) is het gebruik van spudpalen gelijkgesteld aan ankeren. Dit betekent dat spudpalen in principe overal gebruikt mogen worden waar ook geankerd mag worden. Op plaatsen waar een ankerverbod geldt, kan het gebruik van spudpalen expliciet worden toegestaan middels een specifiek bord (E.6.1).

Vergelijkbare termen

Heipaal

Gebruikte bronnen: