Spanten
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Spanten zijn dragende constructieonderdelen, meestal in een driehoekige vorm, die de dakconstructie dragen en de belasting overbrengen op de onderliggende muren of constructie van een gebouw.
Omschrijving
Spanten vormen een essentieel onderdeel van de dakconstructie van zowel hellende als, in het geval van grotere overspanningen, platte daken. Ze vangen de belasting van het dak op, inclusief dakbedekking, sneeuw en wind. Spanten worden doorgaans op regelmatige afstand van elkaar geplaatst in de dakconstructie. De krachten die op de spanten werken, worden verticaal overgebracht naar de dragende elementen van het gebouw, zoals muren. Een spantendak, opgebouwd uit spanten in een driehoeksverband, creëert een solide dakstructuur zonder dat altijd horizontale gordingen nodig zijn.
Materialen en soorten
Spanten kunnen worden vervaardigd uit diverse materialen zoals hout, staal of gewapend beton. Houten spanten, vaak gemaakt van naaldhout zoals vuren, worden veel toegepast in residentiële bouw. Stalen spanten, vervaardigd uit profielen zoals IPE of HEA, zijn geschikt voor grotere overspanningen en worden vaak gebruikt in industriële gebouwen of loodsen. Ook gelijmde (gelamineerde) houten spanten komen voor. Er bestaan verschillende soorten spantconstructies, waaronder hangspanten, steekspanten, vakwerkspanten, en spanten met gebogen of rechte onder- of bovenranden, elk met specifieke toepassingen en esthetische kenmerken. Een vakwerkspant bestaat uit een samenstel van horizontale en schuinlopende delen van hout of staal.
Verschil met gordingen
In een dakconstructie werken spanten vaak samen met gordingen. Waar spanten in de regel de schuine of verticale dragende delen vormen (vergelijkbaar met spantbenen of staanders), zijn gordingen horizontale balken die het dakbeschot dragen. Bij een spantendak is het kenmerkende driehoeksverband leidend en zijn niet altijd horizontale gordingen nodig, terwijl een gordingendak primair steunt op de horizontale gordingen die van muur naar muur lopen.
Vergelijkbare termen
Dakspanten
Gebruikte bronnen: