Semiotiek

Laatst bijgewerkt: 05-05-2025


Definitie

Semiotiek, ook bekend als tekenleer, is de studie die zich bezighoudt met tekens en de betekenissen die hiermee samenhangen.

Omschrijving

De semiotiek bestudeert tekens, die zowel symbolen als combinaties van tekens kunnen zijn. Een teken is pas een teken als het zowel een representatief als een interpretatief karakter heeft. De interpretatie moet hierbij wel aansluiten bij de representatie. Tekens maken vaak deel uit van codes, zoals regels, afspraken, culturele achtergrond en gewoonten. Semiotiek omvat onder andere de syntaxis (studie van tekens onafhankelijk van interpretatie), semantiek (studie van de relatie tussen tekens en hun betekenis) en pragmatiek (studie van tekens in relatie tot het gebruik ervan).

Semiotiek in de Bouw en Architectuur

In de bouw en architectuur kan semiotiek worden toegepast om de betekenis van elementen en symbolen te analyseren. Gebouwen kunnen worden gezien als symbolen (tekens, iconen) van een bepaalde tijd, bouwstijl, samenleving of denkwijze. Voorbeelden hiervan zijn iconische gebouwen zoals de Eiffeltoren (symbool voor Parijs) of het Centre Pompidou (symbool voor High-Tech architectuur). Ook in bouwtekeningen en bij bouwmaterialen worden symbolen en tekens gebruikt, zoals pictogrammen voor gevaarlijke stoffen of merktekens die de herkomst aangeven. Structuralisme binnen de architectuur, zoals te zien in het vroege werk van Herman Hertzberger, kan ook in verband worden gebracht met semiotiek.

Vergelijkbare termen

Symboliek

Gebruikte bronnen: