Segregatie

Laatst bijgewerkt: 05-05-2025


Definitie

Segregatie is het ongewenste verschijnsel in betonspecie of mortel waarbij de verschillende bestanddelen van elkaar scheiden, wat resulteert in een ongelijkmatige verdeling van de materialen.

Omschrijving

Segregatie, ook wel ontmenging genoemd, treedt op wanneer de componenten van beton of mortel, zoals grind, zand, cement en water, tijdens transport, storten of verdichten niet homogeen blijven verdeeld. Dit kan leiden tot een zwakkere en minder duurzame beton- of mortelstructuur met potentieel scheurvorming aan het oppervlak. Een te hoog watergehalte in het mengsel kan segregatie bevorderen, waardoor zwaardere delen uitzakken en lichtere delen opdrijven. Om segregatie te voorkomen, kunnen maatregelen worden genomen zoals het aanpassen van de samenstelling, het gebruik van hulpstoffen, en het zorgvuldig uitvoeren van stort- en verdichtingswerkzaamheden.

Oorzaken en preventie

Segregatie kan diverse oorzaken hebben, waaronder een onjuiste mengselsamenstelling (bijvoorbeeld te veel water of een verkeerde korrelgradering van toeslagmaterialen), te langdurig of te intensief trillen tijdens het verdichten, of een te grote valhoogte bij het storten. Om segregatie te voorkomen, kan de hoeveelheid fijne deeltjes in het mengsel worden verhoogd, een niet te hoge water-cementfactor worden aangehouden, en het trillen beperkt blijven. Het gebruik van stabilisatoren of hulpstoffen kan eveneens bijdragen aan een betere samenhang van het mengsel. Bij zelfverdichtend beton is een hoge weerstand tegen segregatie een belangrijke eigenschap, bereikt door een specifieke samenstelling met superplastificeerders en een lager gehalte grove toeslagmaterialen.

Gevolgen

De gevolgen van segregatie zijn nadelig voor de kwaliteit en duurzaamheid van de uiteindelijke constructie. Een ongelijke verdeling van materialen leidt tot variaties in sterkte, poreusheid en waterdichtheid binnen het element. Dit kan resulteren in zwakke plekken, verminderde draagkracht, verhoogd risico op scheurvorming (zoals krimpscheuren aan het oppervlak door de ophoping van cementpasta) en verminderde weerstand tegen omgevingsinvloeden zoals vorst, dooizouten en chemische aantasting. Een goed verdicht en homogeen mengsel is essentieel voor het bereiken van de gewenste sterkte en duurzaamheid.

Vergelijkbare termen

Bleeding

Gebruikte bronnen: