Schoonbeton
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Schoonbeton is beton waarbij bewust esthetische eisen zijn gesteld aan het zichtbaar blijvende oppervlak, dat na het ontkisten (meestal) niet verder wordt bewerkt.
Omschrijving
Schoonbeton is geen specifieke betonsoort, maar een eindproduct waarbij de esthetische kwaliteit van het betonoppervlak centraal staat. Het uiterlijk wordt bepaald door factoren zoals de structuur en kleur van het oppervlak, de betonsamenstelling en eventuele nabewerkingen. In tegenstelling tot 'vuilwerk' (betonsteen dat geen schoonbeton is), blijft schoonbeton zichtbaar en draagt het bij aan de architectuur van een gebouw, gevel of brug. Het proces vereist veel aandacht voor de bekisting en het storten, aangezien onzorgvuldigheden zichtbaar blijven en reparatie vaak lastig is. Een goede voorbereiding en nauwkeurig werken zijn essentieel voor het gewenste resultaat.
Classificatie en Normen
Voor schoonbeton zijn normen en richtlijnen opgesteld om de kwaliteit te waarborgen. In Nederland wordt hiervoor veelal CUR-Aanbeveling 100 'Schoonbeton' gebruikt. Deze aanbeveling biedt criteria voor specificatie, uitvoering en beoordeling van betonoppervlakken met esthetische eisen. Schoonbeton wordt ingedeeld in oppervlakteklassen, zoals B1, B2 en B9, waarbij B1 bijvoorbeeld staat voor een niet-geprofileerd bekist oppervlak van in het werk gestort of geprefabriceerd betonelement. De projectspecificatie beschrijft de specifieke eisen voor een project, waarbij CUR-Aanbeveling 100 als leidraad kan dienen. In België bestaat hiervoor de norm prNBN B 15-007, die een kader biedt voor het specificeren en beoordelen van de verwachte betonkwaliteit.
Uitvoering en Aandachtspunten
De realisatie van schoonbeton vereist nauwe samenwerking tussen alle betrokken partijen, waaronder architect, constructeur, aannemer, bekistingsadviseur en betontechnoloog. Het uiterlijk wordt mede bepaald door het patroon van de bekisting, het centerpennenpatroon en de detaillering. Stortnaden zullen zichtbaar zijn en ook de betonsamenstelling, weersomstandigheden en verwerkingswijze van de betonmortel beïnvloeden het eindresultaat. Lekkas in de bekisting kunnen leiden tot zichtbare onregelmatigheden. Voor een succesvolle uitvoering is een gedetailleerd werkplan essentieel, waarin de gewenste kenmerken, productiemethode, type bekisting en eventuele grafische toevoegingen worden vastgelegd.
Vergelijkbare termen
Beton met zichtbaar werk
Gebruikte bronnen: