Schamppaal
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een schamppaal is een paal of steen die strategisch wordt geplaatst om gebouwen, muren, of poorten te beschermen tegen schade veroorzaakt door voertuigen.
Omschrijving
Schamppalen, ook wel bekend als schampstenen, boordstenen of stootstenen, vinden hun oorsprong in een tijdperk zonder gemotoriseerd verkeer, toen paarden en karren het straatbeeld domineerden. In nauwe straten en bij scherpe bochten was de kans op beschadiging door uitstekende wagenassen aanzienlijk. De schamppaal werd geplaatst om dit te voorkomen. Door de paal schuin in de grond te zetten of de steen een schuine zijde te geven, 'schampen' de wielen erlangs zonder direct tegen het object aan te botsen. Tegenwoordig dienen schamppalen naast bescherming ook als verkeersremmers. Veel oude schamppalen, met name die van hardsteen, worden tegenwoordig beschermd als monument.
Materialen en Toepassingen
Historisch werden schamppalen vervaardigd uit duurzame materialen zoals hardsteen, zwerfkeien of zelfs afgedankte kanonslopen. Tegenwoordig worden hiervoor veelal betonnen palen gebruikt. Ze worden geplaatst op kritieke punten zoals hoeken van gebouwen, bij inrijpoorten en op straathoeken om aanrijdschade te voorkomen. De vorm en plaatsing zijn essentieel om de wielen van passerende voertuigen weg te leiden en directe impact te vermijden. In sommige gevallen worden schamppalen geïntegreerd in de architectuur van gebouwen.
Vergelijkbare termen
Straatpaal
Gebruikte bronnen: