Rug-aan-rug-woning
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een rug-aan-rug-woning is een woningtype waarbij de achtergevel van de ene woning direct grenst aan de achtergevel van een andere woning, waardoor de woningen met de ruggen tegen elkaar staan.
Omschrijving
Rug-aan-rug-woningen delen een gemeenschappelijke achtergevel, wat resulteert in blinde muurvlakken zonder ramen aan die zijde. Dit type woning werd met name in de 19e eeuw gebouwd voor arbeiders, vanwege de efficiënte benutting van grondoppervlakte en lagere bouwkosten door de vele gemeenschappelijke muren. Destijds leidde dit vaak tot beperkte lichtinval en slechte ventilatie. Met de invoering van de Woningwet in 1901, die strengere eisen stelde aan woonkwaliteit en ventilatie, verdween dit woningtype lange tijd uit beeld. Tegenwoordig worden rug-aan-rug-woningen opnieuw gebouwd, vaak als betaalbare koop- of sociale huurwoningen, waarbij moderne bouwtechnieken zorgen voor voldoende ventilatie en daglicht via de voor- en eventuele zijgevels. Deze woningen hebben doorgaans een voortuin of terras, maar geen achtertuin.
Historische context
Rug-aan-rug-woningen werden voornamelijk tussen circa 1870 en 1914 gebouwd, veelal voor de arbeidersklasse. De geringe grondoppervlakte, vele gemeenschappelijke muren en beperkte voorzieningen maakten deze woningen goedkoop om te bouwen. Door de opzet met blinde achtergevels en hoge stedelijke dichtheid was de natuurlijke ventilatie en lichtinval in deze vroege rug-aan-rug-woningen vaak slecht, wat resulteerde in donkere en bedompte woonomstandigheden. De Woningwet van 1901 stelde hogere eisen aan de kwaliteit van woningen, wat leidde tot de sloop van veel van deze 'krotten'. Lange tijd werden ze daarom niet meer gebouwd.
Moderne toepassingen en kenmerken
Door stijgende grondprijzen en huizenprijzen zijn rug-aan-rug-woningen opnieuw in beeld gekomen als potentieel betaalbare woonoplossing, geschikt voor starters of sociale huur. Moderne rug-aan-rug-woningen voldoen aan hedendaagse bouwstandaarden voor energiezuinigheid (zoals BENG of ENG) en ventilatie, vaak door toepassing van mechanische- of balansventilatie. Ze zijn te vinden in diverse projecten en kunnen variëren in formaat, met woonoppervlaktes rond de 80-100 m² en vaak 2 of 3 slaapkamers. In tegenstelling tot traditionele rijtjeshuizen hebben rug-aan-rug-woningen geen achtertuin, maar veelal een voor- of zijtuin en soms een dakterras. Bij sommige projecten met rug-aan-rug-woningen zijn er, naast privé-buitenruimtes, ook gemeenschappelijke faciliteiten zoals collectieve tuinen.
Vergelijkbare termen
Rijtjeswoning
Gebruikte bronnen: