Romano-Gotiek
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
De Romano-Gotiek is een bouwstijl uit de middeleeuwen (circa 13e en 14e eeuw) die elementen uit zowel de Romaanse als de Gotische architectuur combineert en wordt beschouwd als een overgangsstijl.
Omschrijving
Deze bouwstijl, ook wel aangeduid als overgangsstijl of Romanogotiek, is met name te vinden in kerken, vooral in Groningen en Oost-Friesland in Duitsland. De stijl kenmerkt zich door het behoud van het gesloten karakter van de Romaanse bouw, maar past reeds Gotische elementen toe, zoals de spitsboog. Een kenmerk is ook het gebruik van baksteenarchitectuur, vaak met sierlijk metselwerk en baksteenversieringen zoals profielstenen en vlechtwerk in spaarvelden. Hoewel er elementen zoals spitsbogen worden gebruikt, ontbreekt de uitgesproken verticaliteit die kenmerkend is voor de Franse Gotiek. De gewelven kunnen koepelgewelven zijn, soms uitgevoerd als meloengewelven met decoratieve ribben. De hogere muren die voorkomen in deze stijl maken soms de toepassing van steunberen noodzakelijk.
Kenmerken
Belangrijke kenmerken van de Romano-Gotiek omvatten geschilderde decoraties op muren en gewelven, het gebruik van koepelgewelven (waaronder meloengewelven) met decoratieve ribben, veel spaarvelden met baksteenversieringen, rijk versierde gevels met vensters en siermetselwerk, en het gebruik van zowel rondbogen als spitsbogen. Door de hogere muren komen vaak steunberen voor. De stijl vertoont vaak een vroeg gebruik van baksteenarchitectuur.
Locatie en Periode
De Romano-Gotiek komt in Nederland voornamelijk voor in Groninger kerken en in Duitsland in Oost-Friesland. De stijl wordt gedateerd rond 1250-1375 en wordt gezien als een overgangsfase van de Romaanse naar de Gotische bouwkunst. Ondanks dat het een overgangsstijl is, wordt de Romano-Gotiek ook als een eigen stijl beschouwd.
Vergelijkbare termen
Romaanse architectuur
Gebruikte bronnen: