Rivierdijk
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een rivierdijk is een waterkering, vaak een opgeworpen wallichaam, langs een rivier die het achterliggende land beschermt tegen overstromingen bij hoge waterstanden.
Omschrijving
Rivierdijken zijn essentiële constructies in gebieden met rivieren, met name in laaggelegen landen zoals Nederland. Ze zijn bedoeld om het land te beschermen tegen hoogwater en worden geclassificeerd als primaire waterkeringen in gebieden zoals het benedenrivierengebied. De dijken bestaan typisch uit een grondlichaam. De materialen waaruit een rivierdijk is opgebouwd kunnen variëren, maar veelal worden zand en klei gebruikt. Een belangrijke functie van de dijk is het keren van het water, maar in sommige gevallen kan een dijk ook dienen als basis voor een weg.
Constructie en faalmechanismen
Een rivierdijk wordt ontworpen om langdurig hoge waterstanden te weerstaan. Hierbij wordt specifiek gekeken naar potentiële faalmechanismen aan de binnenzijde van de dijk, zoals piping (kwelwater dat zand meevoert), binnenwaartse macrostabiliteit en microstabiliteit. Een voorbeeld van een faalmechanisme is afschuiving door opdrijven, waarbij de waterdruk in een zandlaag onder de dijk toeneemt bij hoogwater, waardoor de grond aan de polderzijde omhoog wordt gedrukt en de dijk zijn stabiliteit verliest. Om dit te voorkomen kunnen verschillende constructies worden toegepast, zoals het aanbrengen van een berm, een verankerde damwand of een diepwand. Het talud (helling) aan de landzijde van een rivierdijk heeft doorgaans een hellingshoek van 1:3.
Vergelijkbare termen
Dijk
Gebruikte bronnen: