Rijnzand
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Rijnzand is een type rivierzand, gewonnen uit de Rijn, dat in de bouw wordt gebruikt als toeslagmateriaal.
Omschrijving
Rijnzand is zand dat oorspronkelijk uit de Rijn afkomstig is. Hoewel de naam naar deze specifieke rivier verwijst, kan de term in bredere zin worden gebruikt voor zand dat uit rivieren afkomstig is, ook wel rivierzand genoemd. Rijnzand onderscheidt zich van bijvoorbeeld zeezand door de scherpe en hoekige structuur van de korrels. Deze hoekige vorm zorgt ervoor dat de zandkorrels beter in elkaar haken, wat voordelig kan zijn voor bepaalde toepassingen. Rijnzand is leverbaar in verschillende korrelgroottes, vaak aangeduid als fracties, tot maximaal ongeveer 7 mm. De geschiktheid van rijnzand voor een bepaalde toepassing hangt af van de korrelgrootte en de korrelverdeling. In rijnzand kunnen soms schelpjes voorkomen.
Toepassingen en korrelgrootte
De toepassing van rijnzand is sterk afhankelijk van de korrelgrootte. Fijnere fracties rijnzand (bijvoorbeeld 0-2 mm of 0-4 mm) worden veel gebruikt als granulaat in mortel, met name metselmortel en plakwerk/stucwerk. Zand met een middelgrote korrel wordt toegepast in beton en chape (zandcement voor dekvloeren). Grovere korrels rijnzand worden gebruikt voor chape en stabilisé, wat de waterdoorlaatbaarheid bevordert en het geschikt maakt voor bijvoorbeeld bestratingsprojecten. Ongezeefd rijnzand wordt soms gebruikt als straatzand onder bestrating. Rijnzand kan ook dienen als onderlaag voor tegels, laminaat of parket bij beton- en chape-toepassingen. Daarnaast wordt rijnzand gebruikt in funderingswerken en voor drainageoplossingen.
Eigenschappen
Rijnzand is over het algemeen een schoon en milieuvriendelijk product mits duurzaam gewonnen, met weinig verontreinigingen en een neutrale pH-waarde. Het is een hernieuwbare grondstof door de continue aanvoer via rivieren. De hoekige structuur van rivierzand, waartoe rijnzand behoort, zorgt voor een betere hechting tussen de korrels, wat de stabiliteit van het materiaal ten goede komt. Rijnzand met een goede korrelopbouw, waarbij de holle ruimtes tussen grotere korrels worden opgevuld door kleinere, leidt tot een compacter massa en een steviger basis. Rijnzand heeft, afhankelijk van de korrelgrootte, goede drainerende eigenschappen.
Vergelijkbare termen
Metselzand
Gebruikte bronnen: