Restaureren

Laatst bijgewerkt: 05-05-2025


Definitie

Restaureren is bouwgerelateerd werk gericht op het in goede conditie brengen van gebouwen of onderdelen daarvan met cultuurhistorische waarde, met als doel de oorspronkelijke waarde zoveel mogelijk te behouden.

Omschrijving

Bij restauratie draait het om het herstellen van een monumentaal of cultuurhistorisch object, zoals een gebouw, brug of zelfs een meubelstuk, dat (vrijwel) bouwvallig is geworden. Het proces vereist specialistische kennis van historische constructies, materialen en afwerkingen. Waar renovatie vaak gericht is op modernisering en verbetering, heeft restauratie tot doel het respecteren van het culturele erfgoed en het behoud van de authenticiteit door het object in de vroegere toestand te herstellen. Dit kan inhouden dat beschadigde onderdelen worden hersteld of ontbrekende delen worden aangevuld, waarbij zo veel mogelijk traditionele materialen en technieken worden gebruikt om de karakteristieke eigenschappen te behouden.

Verschil met renoveren

Hoewel de termen 'restaureren' en 'renoveren' soms door elkaar worden gebruikt, is er een belangrijk verschil. Renoveren is gericht op het vernieuwen of verbeteren van een bestaand pand om het te laten voldoen aan moderne eisen van bijvoorbeeld veiligheid, functionaliteit, comfort en duurzaamheid. Hierbij kunnen zowel oude als nieuwe materialen en technieken worden toegepast, en het uiterlijk mag veranderen. Restaureren daarentegen focust op het herstellen naar de oorspronkelijke staat met behoud van historische kenmerken, waarbij traditionele methoden en materialen de voorkeur hebben.

Proces en vakmanschap

Restauratie is een complex en zorgvuldig proces dat specialistisch vakmanschap vereist. Het begint met een grondige analyse en onderzoek van het gebouw om de bouwhistorie en oorspronkelijke materialen en technieken in kaart te brengen. Op basis hiervan wordt een restauratieplan opgesteld. De uitvoering vraagt om kennis van oude ambachten en het vermogen om traditionele technieken toe te passen. Soms worden moderne technieken ingezet, bijvoorbeeld bij het nauwkeurig namaken van elementen, maar altijd met respect voor de authenticiteit van het object. Erkende restauratiebouwbedrijven zijn aangesloten bij brancheverenigingen die zich richten op het waarborgen van restauratiekwaliteit en het behoud van ambachtelijk vakmanschap.

Vergelijkbare termen

Renoveren

Gebruikte bronnen: