Referentiewaarde

Laatst bijgewerkt: 05-05-2025


Definitie

Een referentiewaarde in de bouw is een vastgestelde maatstaf of norm die dient als vergelijkingspunt voor berekeningen, metingen en prestatiebeoordelingen in diverse bouwkundige aspecten.

Omschrijving

Referentiewaarden worden in de bouw gebruikt om de prestaties van constructies, materialen of systemen te toetsen aan vastgestelde eisen of normen. Dit is essentieel voor kwaliteitsborging, het voldoen aan wet- en regelgeving zoals het Bouwbesluit (nu Besluit Bouwwerken Leefomgeving) en NEN-normen, en het maken van gefundeerde ontwerpkeuzes. Voorbeelden van referentiewaarden zijn isolatiewaardes (Rc-waarde, U-waarde), belastingsfactoren in constructieve berekeningen of normen voor toegankelijkheid van gebouwen. Door referentiewaarden te hanteren, kunnen professionals in de bouw objectief bepalen of een bouwwerk voldoet aan de gestelde specificaties en verwachtingen.

Toepassing in normen en regelgeving

In de bouw worden referentiewaarden vaak vastgelegd in normen en regelgeving, zoals NEN-normen en het Besluit Bouwwerken Leefomgeving (voorheen Bouwbesluit). Deze normen schrijven voor welke referentiewaarden aangehouden moeten worden voor specifieke bouwkundige elementen of prestaties. Zo zijn er minimale Rc-waarden voor isolatie van gevels, daken en vloeren in nieuwbouw en bij ingrijpende renovaties. Ook bij constructieve berekeningen, zoals het bepalen van belastingscombinaties, worden referentiewaarden (belastingsfactoren) gebruikt die zijn vastgelegd in Eurocodes (NEN-EN). Daarnaast zijn er normen die referentiewaarden bevatten voor bijvoorbeeld waterdichtheid, regenwerendheid, en toegankelijkheid en bruikbaarheid van gebouwen.

Verschil met andere waardes

Het is belangrijk om onderscheid te maken tussen verschillende soorten waardes in de bouw. Naast referentiewaarden die als ijkpunt dienen, zijn er bijvoorbeeld specifieke productwaardes (zoals de Rd-waarde van isolatiemateriaal) en berekende constructiewaardes (zoals de Rc-waarde van een totale constructie). Deze waardes worden getoetst aan de gestelde referentiewaarden in normen en regelgeving. Ook zijn er waardes die een andere context hebben, zoals de S-waarde die gebruikt wordt bij prijsherzieningsformules in overheidsopdrachten of de referentiewaarde voor onroerend goed in Spanje die los staat van de kadastrale waarde. Daarnaast bestaat het concept van een referentie-architectuur, wat een herbruikbaar sjabloon is voor het opstellen van specifieke architecturen, en niet direct een numerieke waarde betreft in de context van bouwkundige prestaties.

Gebruikte bronnen: