Pons
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een pons is een gereedschap dat wordt gebruikt om, vaak met behulp van een stempel en matrijs, gaten of vormen te maken in materialen zoals metaal, papier, karton of leer.
Omschrijving
Ponsen is een bewerking waarbij met een stempel en een matrijs vormen uit plaatmateriaal worden gesneden of gedrukt. De stempel drukt door het materiaal heen, ondersteund door de matrijs, waardoor een gat ontstaat. Dit proces wordt beschouwd als een scheidingsproces in de plaatbewerking. Ponsen kan zowel handmatig als met geautomatiseerde machines worden uitgevoerd en is een snelle en efficiënte methode, vooral voor herhalende patronen of grote series. Het resultaat is een nauwkeurige uitsnijding, waarbij het verwijderde materiaal, de 'ponsafvaldop' of 'slug', als schroot wordt beschouwd. Er kunnen bramen ontstaan, wat soms nabewerking vereist.
Soorten ponsen en toepassingen
Er zijn verschillende soorten ponsen voor diverse toepassingen. Voorbeelden zijn centerponsen voor het markeren van boorpunten, cijfer- en letterponsen voor het slaan van tekst of nummers, doorslagen voor het monteren of demonteren van pennen, en holpijpponsen voor gaten in zachte materialen zoals leer of textiel. In de metaalbewerking wordt ponsen veelvuldig gebruikt voor het maken van gaten en contouren in platen voor onder andere de automobielindustrie, apparatenbouw en elektrotechniek. Ponsen is met name efficiënt voor standaard geometrieën en grote series.
Vergelijkbare termen
Gatenmaker
Gebruikte bronnen: