Plenum
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
In de bouwkunde is een plenum de ruimte tussen een 'echt' plafond en een verlaagd plafond, of de ruimte tussen een 'echte' vloer en een verhoogde vloer.
Omschrijving
Een plenum wordt vaak toegepast in gebouwen, met name bij systeemplafonds in kantoren of verhoogde vloeren in bijvoorbeeld computerruimtes. Deze ruimte wordt primair gebruikt voor de distributie van lucht ten behoeve van verwarming, ventilatie of koeling als onderdeel van een HVAC-systeem. Naast luchttransport dient het plenum ook voor de doorvoer van elektrische kabels, leidingen en buizen. Bij ventilatietoepassingen kan verse of voorbehandelde lucht via kanalen worden aangevoerd en afgezogen, of het plenum zelf kan gebruikt worden voor het transporteren van afgevoerde lucht ('open plenum'). Het ontwerp van het plenum, inclusief de hoogte, is mede afhankelijk van de benodigde ruimte voor isolatiemateriaal (thermisch en/of akoestisch).
Plenums in HVAC-systemen
In de context van HVAC (Heating, Ventilation, and Air Conditioning) systemen functioneert een plenum als een centrale verdeelbox of kamer die lucht ontvangt van de HVAC-unit en deze verspreidt naar verschillende delen van een gebouw. Er zijn doorgaans twee typen: een toevoerplenum dat geconditioneerde (verwarmde of gekoelde) lucht distribueert, en een retourplenum dat gebruikte kamerlucht terugvoert naar het systeem voor filtering en hercirculatie. Een belangrijk voordeel van een plenum in een HVAC-systeem is het bevorderen van een gelijkmatige luchtverdeling, wat helpt om temperatuurverschillen en 'hot spots' of 'cold spots' te voorkomen. Plenums kunnen ook bijdragen aan het reduceren van geluid door de luchtbehandelingsunit te isoleren en het dempen van luchtstroomgeluid voordat de lucht de ruimte in wordt verspreid. Daarnaast kunnen plenums de binnenluchtkwaliteit verbeteren door als onderdeel van het systeem verontreinigingen en allergenen uit de lucht te filteren voordat deze wordt gedistribueerd.
Mogelijke aandachtspunten
Bij het gebruik van plenums, met name open plenums, is het belangrijk rekening te houden met de mogelijke overdracht van geluid tussen verschillende ruimtes die via het plenum met elkaar verbonden zijn. Daarnaast kan bij brand een open plenum bijdragen aan een snelle verspreiding van vuur en giftige rook door het gebouw, vooral als er leidingen in het plenum aanwezig zijn die door brand kunnen worden aangetast. Om deze risico's te beperken, worden soms specifieke maatregelen genomen, zoals het toepassen van brandvertragende materialen of compartimentering in het plenum.
Vergelijkbare termen
Luchtbehandeling
Gebruikte bronnen: