Placemaking

Laatst bijgewerkt: 05-05-2025


Definitie

Placemaking is een proces gericht op het transformeren of verbeteren van openbare ruimtes om deze aantrekkelijker, functioneler en betekenisvoller te maken voor de gebruikers, vaak met actieve betrokkenheid van de gemeenschap.

Omschrijving

Placemaking is een benadering binnen stedelijk ontwerp en gebiedsontwikkeling die verder gaat dan alleen het fysieke aspect. Het doel is om een ruimte te veranderen in een 'plek' waar mensen zich thuis voelen en graag verblijven. Dit wordt bereikt door de band tussen mensen en hun omgeving te versterken. Het proces omvat vaak het betrekken van bewoners, ondernemers en andere belanghebbenden om hun behoeften, ideeën en wensen te integreren in het ontwerp en beheer van de openbare ruimte. Placemaking kan leiden tot een toename van sociale cohesie, sociale veiligheid en levendigheid in een gebied.

Historische context en oorsprong

Het concept van placemaking vindt zijn oorsprong in de Verenigde Staten in de jaren '60 en '70, mede onder invloed van denkers als Jane Jacobs en William H. Whyte. Zij benadrukten het belang van levendige buurten en steden met een menselijke maat, als reactie op grootschalige stadsplanning die hier onvoldoende rekening mee hield. De beweging werd verder gepromoot door organisaties zoals Project for Public Spaces (PPS).

Kernbegrippen en proces

Bij placemaking draait het om het veranderen van een 'ruimte' (space) in een betekenisvolle 'plek' (place). Drie kernbegrippen die hierbij terugkomen, zijn transformatie, thuisgevoel en betrokkenheid. Het proces omvat het actief betrekken van gebruikers en andere belanghebbenden bij de inrichting en het beheer van de openbare ruimte. Dit kan variëren van grootschalige herontwikkelingen tot kleinere initiatieven zoals het plaatsen van tuinmeubels op straat of het organiseren van pop-up evenementen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen verschillende soorten interventies, zoals 'hardware' (fysieke aanpassingen), 'software' (programmering en activiteiten), 'mindware' (perceptie en betekenisgeving) en 'orgware' (organisatie en beheer).

Gebruikte bronnen: