Peilbuis
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een peilbuis is een buis met een geperforeerd deel, geplaatst in de bodem, om de stijghoogte van het grondwater vast te stellen of de kwaliteit en kwantiteit ervan te bewaken.
Omschrijving
Peilbuizen worden gebruikt om de grondwaterstand, ook wel het grondwaterpeil genoemd, te meten en te monitoren. Ze bestaan meestal uit kunststof (zoals PVC of HDPE) of roestvast staal en hebben een diameter van enkele centimeters. Het geperforeerde deel, het filterdeel, bevindt zich meestal onderaan de buis en zorgt ervoor dat grondwater de buis in kan stromen. Rondom het filter wordt vaak zand of fijn grind aangebracht om verstopping te voorkomen en een goede verbinding met het grondwater te realiseren. De buis steekt meestal minimaal 30 centimeter boven de grond uit en wordt afgesloten, soms met een beschermkoker. Peilbuizen zijn essentieel voor het verkrijgen van inzicht in het grondwatergedrag, wat van belang is voor diverse toepassingen, zoals bouwprojecten, waterbeheer en milieukundig onderzoek.
Toepassingen en meten
Peilbuizen worden geplaatst om de stijghoogte van het grondwater te meten, wat de hoogte aangeeft waarop het grondwater in de buis stijgt ten opzichte van een referentieniveau zoals NAP. Dit is belangrijk voor het vaststellen van de grondwaterdruk. Naast het meten van de stand wordt een peilbuis ook gebruikt voor het nemen van grondwatermonsters om de kwaliteit te beoordelen. Metingen kunnen handmatig worden uitgevoerd met een peilapparaat of peilpieper, of semi-automatisch/automatisch via dataloggers en telemetrie voor continue monitoring. Het plaatsen van peilbuizen is noodzakelijk bij bijvoorbeeld de realisatie van bouwputten en ondergrondse infrastructuur, en bij bodemonderzoek, met name in potentieel verontreinigde gebieden.
Verschil met piëzometer
Hoewel de termen soms door elkaar worden gebruikt, is er een verschil tussen een peilbuis en een piëzometer. Een piëzometer meet specifiek de waterdruk op een bepaalde diepte, wat inzicht geeft in kwel- of infiltratiegebieden en grondwaterstromingen. Een peilbuis is over de volle lengte geperforeerd, terwijl een piëzometer een geperforeerd deel heeft om de waterdruk op een specifieke diepte te meten.
Vergelijkbare termen
Grondwaterbuis
Gebruikte bronnen: