Peerkraal
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een peerkraal is een type profiel, vaak te vinden als afwerkrand, waarvan de doorsnede min of meer de vorm van een peer heeft.
Omschrijving
De peerkraal is een profielvorm die met name in de Gotische bouwkunst werd toegepast. Het profiel kenmerkt zich door een peervormige doorsnede, vaak met een afgeplat gedeelte of een dun lijstje, ook wel 'riem' genoemd. Peerkralen werden onder andere gebruikt aan de uiteinden van sleutelstukken, in gewelfribben, en bij portalen, vensters en scheibogen. In de 16e eeuw, tijdens de Renaissance, werd de peerkraal soms vervangen door een ojief- of s-vormig profiel.
Toepassing bij sleutelstukken
Bij sleutelstukken, houten elementen die balken ondersteunen in combinatie met een korbeel en muurstijl, werd de peerkraal veelvuldig toegepast als decoratie aan het uiteinde van het sleutelstuk. Deze decoratie kon variaties vertonen zoals verjongingen (menageringen), uithollingen, uitschulpingen of ingesneden lijsten. De toepassing van sleutelstukken met peerkralen komt voor in historische houtskeletbouw.
Historische context
De peerkraal is een kenmerkend element uit de Gotische periode. In Leiden werden sleutelstukken met peerkralen gevonden die dateren uit de periode van de tweede helft van de 14e eeuw tot omstreeks 1500. In 's-Hertogenbosch was de peerkraal in de mode in de 14e en 15e eeuw. Het profiel is mogelijk ontleend aan de profilering van gewelfribben uit die tijd.
Vergelijkbare termen
Paalkop
Gebruikte bronnen: