Partikelfractie
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een partikelfractie, ook wel korrelgroep of korrelgroottefractie genoemd, is een aanduiding voor een specifieke grootteklasse van korrels of deeltjes binnen een toeslagmateriaal, zoals zand of grind, gebruikt in de bouw.
Omschrijving
In de bouwtechnologie wordt de term partikelfractie, korrelgroep of korrelgroottefractie gebruikt om de range van korrelgroottes in toeslagmaterialen zoals zand, grind of granulaat te specificeren. Deze specificatie is cruciaal voor het bepalen van de geschiktheid van het materiaal voor diverse toepassingen, waaronder betonproductie. De korrelgrootteverdeling van toeslagmaterialen wordt vastgesteld door middel van een zeefanalyse, waarbij het materiaal door een reeks zeven met verschillende maaswijdtes wordt gesorteerd. Het resultaat van een zeefanalyse wordt vaak weergegeven in een zeefkromme, die de cumulatieve massa-percentages van de verschillende zeeffracties toont. De verhouding tussen verschillende partikelfracties beïnvloedt belangrijke eigenschappen van bouwmaterialen, zoals de sterkte, waterdoorlatendheid en de mate van verdichting. Een optimale korrelpakking, verkregen door een goede verdeling van diverse fracties, leidt tot een dichter en sterker materiaal. In normen zoals NEN-EN 12620 en NEN 5905 zijn eisen vastgelegd met betrekking tot de korrelopbouw van toeslagmaterialen voor beton.
Korrelgroepen en indelingen
Partikelfracties worden vaak aangeduid met een range, bijvoorbeeld 0-4 mm voor fijn toeslagmateriaal (zandfractie) of 4-16 mm voor grof toeslagmateriaal (grindfractie). De grens tussen fijn en grof toeslagmateriaal ligt doorgaans bij 4 mm. Gebruikelijke korrelgroepen die in Nederland beschikbaar zijn, omvatten onder andere 4/8 mm, 4/16 mm en 4/32 mm. De aanduiding van een korrelgroep bestaat uit de kleinste (d) en grootste (D) korrelafmeting.
Relevantie voor betonsamenstelling
De korrelverdeling van toeslagmaterialen is een belangrijk aspect bij het samenstellen van betonmengsels. Een goed gedefinieerde korrelverdeling draagt bij aan een optimale korrelpakking, wat resulteert in minder holle ruimte tussen de korrels. Dit vermindert de benodigde hoeveelheid cementlijm, wat kan leiden tot een dichter en sterker, en mogelijk duurzamer, beton.
Vergelijkbare termen
Korrelverdeling
Gebruikte bronnen: