Palladiaans
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Palladiaans verwijst naar een architectuurstijl die is afgeleid van de ontwerpen van de Italiaanse architect Andrea Palladio (1508-1580). Deze stijl kenmerkt zich door eenvoud, harmonie en het teruggrijpen op de bouwkunst van de klassieke oudheid.
Omschrijving
De Palladiaanse stijl, ook wel Palladianisme genoemd, is gebaseerd op de principes van symmetrie, perspectief en klassieke vormen zoals toegepast door Andrea Palladio. Palladio, beïnvloed door de Romeinse en Griekse architectuur en met name door Vitruvius, wordt gezien als een van de meest invloedrijke architecten in de westerse bouwgeschiedenis. Zijn ideeën legde hij vast in zijn verhandeling *I quattro libri dell'architettura* (De vier boeken over architectuur), die eeuwenlang invloedrijk was. Hoewel Palladio zelf in de 16e eeuw werkte, kwam het Palladianisme vooral tot bloei vanaf de 17e eeuw tot aan het eind van de 18e eeuw. De stijl werd populair in diverse Europese landen, waaronder Nederland, Duitsland, Frankrijk en met name Engeland, waar architecten als Inigo Jones en Christopher Wren de stijl omarmden. Ook in de Verenigde Staten werd de Palladiaanse stijl toegepast, onder andere door Thomas Jefferson. Kenmerkende elementen zijn onder meer het gebruik van zuilen, driehoekige frontons, en harmonieuze proporties.
Palladiaans venster (Serliana)
Een specifiek motief dat vaak geassocieerd wordt met de Palladiaanse architectuur is de serliana, ook wel bekend als het Palladiaans venster of Venetiaans venster. Dit is een muuropening die uit drie delen bestaat: een hogere, centrale opening met een rondboog, geflankeerd door twee lagere, rechthoekige openingen. De delen worden visueel gescheiden door zuilen of pilasters. Hoewel Andrea Palladio dit motief veelvuldig toepaste, is het vernoemd naar Sebastiano Serlio, die het eerder beschreef in zijn werk.
Vergelijkbare termen
Neoclassicistisch
Gebruikte bronnen: