Oxidatielaag

Laatst bijgewerkt: 05-05-2025


Definitie

Een oxidatielaag is een dunne laag die op het oppervlak van een metaal ontstaat door een chemische reactie, vaak met zuurstof, en die de eigenschappen van het metaal beïnvloedt.

Omschrijving

Oxidatie is een chemische reactie waarbij een materiaal, meestal een metaal, elektronen afgeeft, vaak aan zuurstof, waardoor een oxidelaag aan het oppervlak ontstaat. Deze laag kan het onderliggende metaal beschermen tegen verdere corrosie, zoals bij aluminium en roestvast staal (RVS), of juist bijdragen aan verdere aantasting, zoals bij ijzer en gewoon staal. Bij aluminium vormt zich van nature een dunne, sterke aluminiumoxidehuid die het metaal zeer corrosiebestendig maakt. Deze laag kan kunstmatig worden versterkt door anodiseren. Roestvast staal dankt zijn corrosiebestendigheid aan een passieve chroomoxidehuid, die zichzelf kan herstellen. Bij ijzer en staal leidt oxidatie in aanwezigheid van water en zuurstof tot de vorming van poreuze roest, wat verdere corrosie bevordert.

Toepassing en Gedrag in de Bouw

In de bouw wordt de vorming van een oxidatielaag soms bewust toegepast. Cortenstaal, bijvoorbeeld, is een staallegering waaraan koper, fosfor, silicium, nikkel en chroom zijn toegevoegd. Dit weervaste staal vormt een dichte roestbruine oxidehuid die het onderliggende staal beschermt tegen doorroesten. Deze 'patinalaag' zorgt voor een kenmerkende esthetiek en maakt schilderen overbodig, hoewel de roest wel kan afgeven op aangrenzende materialen. Dunne platen cortenstaal kunnen na verloop van tijd wel volledig oxideren, en stilstaand water kan het corrosieproces versnellen. Bij bladlood vormt zich geleidelijk een sterk hechtende zilvergrijze oxidatielaag, ook wel patina genoemd, die het lood beschermt tegen atmosferische corrosie. Om witte strepen door uitspoeling tijdens de beginfase van de oxidatie te voorkomen, kan patineerolie worden aangebracht. Zelfreinigend beton kan titaandioxide bevatten, dat onder invloed van UV-licht organische vervuiling door oxidatie afbreekt.

Vergelijkbare termen

corrosielaag

Gebruikte bronnen: