Opstand
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
In de bouwkunde wordt met 'opstand' onder meer verwezen naar een verticale constructie die boven het omringende oppervlak uitsteekt, zoals een opstaande rand bij een plat dak, of naar een aanzicht van een gebouw zonder perspectief.
Omschrijving
De term 'opstand' kent binnen de bouwkunde meerdere betekenissen. Een veelvoorkomende toepassing is de aanduiding van een opstaande rand, bijvoorbeeld bij platte daken waar de dakrand boven de dakbedekking uitkomt. Dit kan ook voorkomen bij andere elementen zoals een douchebak. Daarnaast wordt 'opstand' gebruikt als synoniem voor 'aanzicht' in technische tekeningen. Dit betreft een projectie op een verticaal vlak, waarbij het object wordt weergegeven zoals het vanuit een bepaald punt, recht van voren, wordt gezien, zonder driedimensionale effecten zoals perspectief. Ook kan de term verwijzen naar een verhoging bij bijvoorbeeld een wastafel of lage kast.
Toepassingen en gerelateerde termen
Opstanden als opstaande randen zijn belangrijk voor waterkeringen bij platte daken (vaak met een vereiste minimale hoogte) en bij aansluitingen zoals dakvensters of lichtkoepels. Een speciale vorm is de ventilerende opstand bij lichtkoepels die geopend kan worden. In de context van aanzichten is 'opstand' een fundamenteel begrip in bouwkundige tekeningen, vaak samen gebruikt met 'plattegrond'.
Vergelijkbare termen
Gevel
Gebruikte bronnen: