Oplosmiddel
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een oplosmiddel, ook wel solvent genoemd, is doorgaans een vloeistof die wordt gebruikt om andere stoffen op te lossen zonder zelf chemisch te veranderen, en zo een oplossing te vormen of de viscositeit aan te passen.
Omschrijving
In de bouw worden oplosmiddelen veelvuldig toegepast in producten zoals verven, coatings, lijmen, kitten, harsen, ontvetters en schoonmaakmiddelen om ze verwerkbaar te maken en te verdunnen. Na aanbrengen verdampen deze vluchtige stoffen. Bekende voorbeelden zijn terpentine, thinner, wasbenzine en aceton. Oplosmiddelen kunnen ook worden ingezet voor het verwijderen van lijm- of verfresten en het reinigen van gereedschap.
Soorten oplosmiddelen
Chemisch gezien wordt onderscheid gemaakt tussen organische en anorganische oplosmiddelen. Water is een veelgebruikt anorganisch oplosmiddel. Organische oplosmiddelen zijn vluchtige organische stoffen en voorbeelden hiervan zijn aceton, terpentine, wasbenzine, thinner en alcohol.
Gevaren en regelgeving
Vluchtige organische stoffen (VOS), waartoe veel oplosmiddelen behoren, verdampen snel en kunnen bij inademing of huidcontact in het lichaam terechtkomen. Blootstelling kan leiden tot irritatie van ogen, keel en luchtwegen, en bij hoge concentraties schadelijk zijn voor lever, nieren of het centrale zenuwstelsel. VOS-houdende producten zijn doorgaans brandbaar. Vanwege gezondheids- en milieurisico's is wetgeving aangescherpt, met eisen aan het maximale VOS-gehalte in onder andere verven en vernissen. Bedrijven worden gestimuleerd om oplosmiddelarme of -vrije alternatieven te kiezen en passende beschermingsmiddelen te gebruiken.
Gebruikte bronnen: