Ontspanningsleiding
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een ontspanningsleiding is een leiding die zorgt voor beluchting en ontluchting van een rioleringssysteem om drukverschillen op te heffen en problemen zoals stank en borrelende afvoeren te voorkomen.
Omschrijving
In de bouw, specifiek bij binnenriolering, is een ontspanningsleiding essentieel voor een goed functionerend afvoersysteem. Het meest gebruikte systeem in Nederland is het primaire ontspanningssysteem, waarbij de standleiding boven het hoogste aansluitpunt wordt doorgetrokken tot boven het dak. Deze open verbinding met de buitenlucht maakt luchtstroming in de leiding mogelijk, wat grote drukverschillen tegengaat. Zonder voldoende beluchting en ontluchting kunnen er in het rioolstelsel drukverschillen ontstaan die leiden tot geluidshinder (borrelen of gorgelen) en stankoverlast door leeggetrokken sifons. De diameter van de ontspanningsleiding is in principe gelijk aan die van de standleiding, maar mag in bepaalde situaties, afhankelijk van de lengte, een maat kleiner zijn conform NEN 3215.
Toepassing en belang
Ontspanningsleidingen zijn cruciaal voor binnenrioleringssystemen, zowel voor huishoudelijk afvalwater als soms voor hemelwaterafvoer. Ze voorkomen dat er vacuüm of overdruk ontstaat wanneer water door de leidingen stroomt. Dit is met name belangrijk bij hogere gebouwen waar het gewicht van het vallende water aanzienlijke drukverschillen kan veroorzaken. Door de ontspanningsleiding wordt voorkomen dat stankafsluiters (sifons) worden leeggezogen, wat nare luchtjes tot gevolg heeft. Ook bij het afkoppelen van regenpijpen kan de beluchtings- en ontluchtingscapaciteit afnemen, waardoor een goed functionerende ontspanningsleiding nog belangrijker wordt om luchtinsluitingen en overlast te voorkomen.
Thermische uitzetting
Bij het ontwerpen en installeren van PVC afvoerleidingen, inclusief ontspanningsleidingen, dient rekening te worden gehouden met thermische uitzetting en krimp. PVC kan door temperatuurwisselingen uitzetten of krimpen. Om ongewenste spanningen te voorkomen, kunnen speciale expansiestukken of flexibele buizen worden toegepast, met name bij de aansluiting op de buitenriolering waar grondzetting kan optreden. Bij langere leidingen (> 500 mm) wordt vaak enige speling gelaten bij de verbindingen om deze lengteveranderingen op te vangen.
Vergelijkbare termen
Expansieleiding
Gebruikte bronnen: