Oeverzone
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
De oeverzone is het overgangsgebied tussen land en water, dat essentieel is voor de ecologie van waterrijke gebieden en een belangrijke rol speelt bij waterbeheer en -veiligheid.
Omschrijving
Dit gebied langs een waterloop staat onder invloed van de waterstand en vormt een buffer tussen het aquatische en terrestrische milieu. Oeverzones zijn cruciaal voor de biodiversiteit, filteren voedingsstoffen, gaan erosie tegen en bieden leefgebied aan diverse planten- en diersoorten. Het beheer en de inrichting van oeverzones, bijvoorbeeld als natuurvriendelijke oevers, dragen bij aan een goed functionerend watersysteem, waterkwaliteit en kunnen overstromingsrisico's helpen verminderen. Bij bouw- of verbouwingswerken langs een waterloop gelden vaak specifieke regels voor de oeverzone.
Functies en Belang
Oeverzones vervullen diverse functies binnen het watersysteem. Ze dienen als leefomgeving en corridor voor planten en dieren in en om het water, dragen bij aan de bescherming van de waterloop tegen verontreiniging, en helpen erosie te voorkomen. Daarnaast spelen ze een rol in het bufferen van water en het verbeteren van de waterkwaliteit door bijvoorbeeld nitraatverwijdering uit grondwater. Bij het aanleggen en in stand houden van oeververdedigingswerken wordt rekening gehouden met deze functies en de belangen van aangrenzende eigenaren.
Beheer en Inrichting
De inrichting en het beheer van oeverzones kunnen variëren. Natuurvriendelijke oevers zijn een voorbeeld van een inrichting die zowel een waterkerende functie als een functie voor de natuur heeft. Bij de aanleg hiervan wordt rekening gehouden met lokale omstandigheden zoals golfslag en grondsoort. Regelmatig onderhoud, zoals het verwijderen van opslag van bomen en struiken en bagger, is essentieel om de gewenste vegetatie te behouden en verlanding tegen te gaan. Soms worden specifieke zones afgebakend als 'groene oeverzones' vanwege hun hoge natuur- en landschappelijke waarde.
Gebruikte bronnen: