Niveaus

Laatst bijgewerkt: 05-05-2025


Definitie

In de bouw en bouwkunde kan 'niveau' verschillende betekenissen hebben, waaronder de hoogte van een punt ten opzichte van een referentie, zoals het maaiveld of zeeniveau, of een kwaliteitsstandaard waaraan voldaan moet worden.

Omschrijving

Het concept 'niveau' is veelzijdig binnen de bouwsector. Enerzijds wordt het gebruikt om hoogtes aan te duiden, essentieel voor waterpassen en het bepalen van verticale posities in een gebouw of bij grondwerken. Dit kan verwijzen naar de hoogte van verdiepingen of specifieke punten op een bouwplaats. Anderzijds slaat 'niveau' op kwaliteits- en prestatiestandaarden, zoals vastgelegd in regelgeving zoals het Bouwbesluit (nu Besluit bouwwerken leefomgeving). Hierbij onderscheidt men onder meer het nieuwbouwniveau (hoogste standaard), het bestaande bouwniveau (minimale standaard) en het rechtens verkregen niveau (het legale kwaliteitsniveau van een bestaand bouwwerk voor verbouw). Ook bij opleidingen binnen de bouwkunde wordt gesproken over verschillende niveaus, van MBO tot universitair.

Niveaus in wet- en regelgeving

In het Besluit bouwwerken leefomgeving (voorheen Bouwbesluit) worden verschillende niveaus gehanteerd om de prestatie-eisen aan bouwwerken te duiden. Het nieuwbouwniveau vertegenwoordigt de actuele, hoogste eisen op het gebied van veiligheid, gezondheid, bruikbaarheid en milieu. Het niveau bestaande bouw is de laagste standaard waaraan een gebouw minimaal moet voldoen. Het rechtens verkregen niveau is het legale kwaliteitsniveau van een bestaand bouwwerk op een bepaald moment en ligt tussen het niveau bestaande bouw en nieuwbouwniveau in. Bij verbouwingen wordt vaak getoetst aan het rechtens verkregen niveau.

Waterpas en niveau

Het concept van 'niveau' is nauw verbonden met waterpassen, instrumenten die gebruikt worden om te controleren of iets exact horizontaal staat. Een waterpas meet of een oppervlak evenwijdig is aan het oppervlak van stilstaand water. Dit is essentieel voor het correct plaatsen van constructies en elementen, zodat ze 'waterpas' zijn.

Gebruikte bronnen: