Natuurbrand
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een natuurbrand is een ongecontroleerde brand die woedt in natuurgebieden zoals bossen, heidevelden, duinen of veengebieden, waarbij de vegetatie als brandstof dient en het vuur zich snel kan verspreiden.
Omschrijving
Natuurbranden vormen een aanzienlijk gevaar en kunnen grote schade toebrengen aan flora en fauna, ecosystemen en menselijke infrastructuur. Ze ontstaan doorgaans door een combinatie van brandstof (vegetatie), zuurstof, een ontstekingsbron en voldoende hoge temperatuur. Vooral tijdens droge periodes neemt de kans op natuurbranden toe, omdat de vegetatie dan zeer brandbaar is. Het blussen van natuurbranden is complex vanwege het vaak ontoegankelijke terrein en de snelle, onvoorspelbare verspreiding van het vuur, mede onder invloed van wind. Naast natuurlijke oorzaken zoals bliksem, worden veel natuurbranden veroorzaakt door menselijk handelen, zoals onvoorzichtigheid met open vuur, weggegooide sigaretten of brandstichting.
Oorzaken en gevaar
Natuurbranden vereisen vier elementen om te ontstaan: brandstof (vegetatie), zuurstof, een ontstekingsbron en voldoende warmte. Natuurlijke oorzaken zijn onder meer blikseminslag. Menselijk handelen is echter een veelvoorkomende oorzaak, zoals onbeheerde kampvuren, barbecues, weggegooide sigarettenpeuken of brandstichting. Ook vonken van treinen of hete uitlaatgassen kunnen een brand veroorzaken. Het grootste gevaar bij een natuurbrand voor mensen is dat ze verrast en ingesloten raken door het snel uitbreidende vuur. Natuurbranden kunnen zich razendsnel verspreiden, zowel over de grond als via de toppen van bomen (kroonvuur), en zijn daardoor moeilijk te bestrijden.
Preventie en gevolgen
Om natuurbranden te voorkomen is voorzichtigheid met vuur in natuurgebieden essentieel. Maatregelen zoals het creëren van brandgangen kunnen helpen de verspreiding te beperken. Natuurbranden hebben aanzienlijke ecologische en economische gevolgen. Ze vernietigen leefgebieden van dieren, tasten de bodem aan en verhogen de kans op erosie en overstromingen. Daarnaast dragen ze bij aan CO2-uitstoot, wat klimaatverandering versterkt. Klimaatverandering zelf vergroot ook de frequentie en intensiteit van natuurbranden door langere periodes van droogte en hogere temperaturen.
Vergelijkbare termen
Bosbrand
Gebruikte bronnen: