Muuranker
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een muuranker is een metalen verbindingselement dat wordt gebruikt om bouwonderdelen, zoals balken en muren, aan elkaar te bevestigen en zo de stabiliteit van een constructie te vergroten.
Omschrijving
Muurankers spelen een belangrijke rol in de bouw, met name in oudere constructies, door het verbinden van bijvoorbeeld houten balklagen met gevels om het uitknikken van de gevel te voorkomen. Ze vangen horizontale krachten op en geven deze door aan de dragende delen van het gebouw. Muurankers worden historisch gezien vooral toegepast bij baksteenbouw en waren essentieel voor de stabiliteit in gebouwen met houten draagconstructies. In de moderne bouw worden ze soms nog constructief gebruikt, maar dienen ze ook vaak als decoratief element aan de gevel.
Soorten en vormen
Muurankers bestaan traditioneel uit een veer (strop) die door de muur gaat en aan de balk wordt bevestigd, en een schieter (sleutel of schoot) die door het oog van de veer steekt en tegen het muurwerk drukt. Ze kunnen recht zijn, maar ook diverse gekromde vormen hebben zoals C-, S-, X- of Y-vormig. Sierankers zijn rijk bewerkte ankers, soms in de vorm van letters, cijfers of jaartallen. Blindankers zijn niet zichtbaar aan de buitenkant van de muur. Naast deze traditionele vormen zijn er ook mechanische ankers die zich vastzetten in beton, en chemische ankers die door een chemische reactie verankeren in diverse ondergronden zoals beton, cellenbeton en metselwerk.
Historische context
Muurankers zijn nauw verbonden met baksteenbouw en de oudste gevelankers dateren uit de dertiende eeuw. Op het platteland kwamen ze later in gebruik dan in steden. De vorm en bewerking van muurankers kunnen soms iets zeggen over de ouderdom van een gebouw. Vanaf het midden van de zeventiende eeuw werden ankers doorgaans eenvoudiger van vorm. Na circa 1930 werden muurankers minder vaak constructief toegepast en dienden ze vaker als decoratie.
Vergelijkbare termen
Balkanker
Gebruikte bronnen: