Metselwerkmaat
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
De metselwerkmaat refereert aan de afmetingen van bakstenen en de voegdikte, essentieel voor de maatvoering en het esthetische uiterlijk van metselwerk.
Omschrijving
Bij metselwerk is het afstemmen van de maatvoering van de baksteen en de voeg in zowel de lengte als hoogte van een gevel cruciaal. De afmetingen van bakstenen zijn van oudsher op elkaar afgestemd, waarbij de lengte van een baksteen vaak gelijk is aan twee koppen plus een voeg. De lange zijde van een baksteen wordt de strek genoemd, de korte zijde de kop. Om een metselverband te realiseren, moeten bakstenen bij hoeken en beëindigingen soms worden ingekort. Er zijn verschillende standaardformaten bakstenen, zoals Waalformaat en Dikformaat, elk met hun specifieke afmetingen.
Standaard formaten
Er bestaan diverse standaardformaten voor metselstenen, die per land kunnen verschillen. In Nederland zijn Waalformaat (circa 210 x 100 x 50 mm) en Dikformaat (circa 210 x 100 x 65 mm) veelvoorkomende afmetingen. Andere formaten zijn onder meer Hilversums formaat, Vechtformaat, Rijnformaat en IJsselformaat. Deze standaardmaten zijn afgestemd op een modulair systeem, vaak met een basis van 100 mm, waarbij de afmeting van de steen inclusief twee halve voegen idealiter een veelvoud van 100 mm is.
Werkende maat en steenmaat
De werkende maat, ook wel modulaire afmeting genoemd, is de afmeting van de baksteen inclusief de beoogde voegdikte. De steenmaat, of fabricagemaat, is de feitelijke afmeting van de geproduceerde baksteen. Omdat bakstenen natuurproducten zijn, kunnen hier kleine maatafwijkingen in voorkomen. In de praktijk wordt voor het bepalen van de lagenmaat vaak een gemiddelde genomen van de dikte van meerdere stenen uit de geleverde partij, waarbij de gemiddelde lintvoegdikte wordt opgeteld.
Vergelijkbare termen
Metselverband
Gebruikte bronnen: