Maatafwijking
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Het verschil tussen de beoogde (nominale) maat en de werkelijk gerealiseerde maat van een bouwkundig element of constructie.
Omschrijving
Maatafwijkingen zijn de verschillen die optreden tussen de afmetingen zoals vastgelegd in het ontwerp (de voorgeschreven maatvoering of nominale maat) en de afmetingen zoals deze in de praktijk worden gerealiseerd (de werkelijke maatvoering). Deze afwijkingen kunnen zowel groter als kleiner zijn dan de ontworpen maat. Ze kunnen ontstaan door diverse factoren tijdens het bouwproces, waaronder onnauwkeurigheden in het uitzetten en meten, variaties in materialen (zoals het bakken van stenen), en het gedrag van materialen onder invloed van temperatuur of belasting. Kleine afwijkingen zijn in de bouw onvermijdelijk, zelfs met precisiemetingen.
Gevolgen en toleranties
Maatafwijkingen kunnen leiden tot diverse problemen in een bouwwerk, zoals constructieve onvolkomenheden, esthetische afwijkingen, en problemen met de bruikbaarheid, bijvoorbeeld ramen en deuren die niet goed functioneren. Om de kwaliteit en functionaliteit van een bouwwerk te waarborgen, worden maattoleranties gehanteerd. Dit zijn de maximaal acceptabele afwijkingen van de nominale maat. Bij bakstenen bijvoorbeeld, wordt maattolerantie gedefinieerd als de afwijking van de gemiddelde maat van een partij ten opzichte van de gedeclareerde (nominale) maat. Ook bij het lijmen van bouwblokken mag de maatafwijking in de steen niet meer dan enkele millimeters per lopende meter bedragen voor een juiste verwerking. Normen en richtlijnen zoals het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl) en Eurocodes houden rekening met normale maatafwijkingen en doorbuiging.
Vergelijkbare termen
Tolerantie
Gebruikte bronnen: