Loodrecht
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Loodrecht beschrijft de positie van een lijn, vlak of constructieonderdeel dat een hoek van exact 90 graden vormt ten opzichte van een ander element, zoals een ander vlak of de horizon.
Omschrijving
In de bouwkunde is loodrecht zijn, ook wel 'in het lood' of 'te lood' genoemd, essentieel voor de stabiliteit en nauwkeurigheid van een bouwwerk. Het betekent dat elementen, zoals muren, kolommen, kozijnen of metselwerk, perfect verticaal staan ten opzichte van een horizontaal vlak (zoals de grond) of exact haaks staan op andere constructiedelen. Afwijkingen van de loodrechte stand kunnen leiden tot problemen zoals scheefstand, ongelijke belasting en verminderde stabiliteit. Traditioneel werd de loodrechte richting bepaald met een schietlood, een stuk gereedschap met een gewicht aan een koord, dat de verticale lijn aangeeft. Tegenwoordig worden hiervoor vaak waterpassen of laserinstrumenten gebruikt.
Haaks
Haaks is een term die vaak in samenhang met loodrecht wordt gebruikt en betekent eveneens 'onder een hoek van 90 graden'. In de bouwpraktijk wordt bijvoorbeeld een bouwhaak gebruikt om rechte hoeken te controleren of uit te zetten. Ook bij het metselen van muren en het plaatsen van kozijnen en deuren is het cruciaal dat elementen haaks op elkaar staan of haaks zijn afgewerkt.
Meetmethoden
Om te controleren of iets loodrecht staat, wordt in de bouw traditioneel een schietlood gebruikt. Dit instrument, bestaande uit een gewicht aan een koord, geeft de exacte verticale lijn aan. Moderne methoden omvatten het gebruik van waterpassen, met name lange stelwaterpassen, en laserlood, dat een laserstraal gebruikt om de loodrechte richting aan te geven. Deze laatste methoden hebben als voordeel dat ze minder gevoelig zijn voor wind.
Vergelijkbare termen
Recht
Gebruikte bronnen: