Leemstampbouw
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Leemstampbouw, ook bekend als stampleem of rammed earth, is een bouwtechniek waarbij een vochtig mengsel van aarde, zand, klei, silt en eventueel grind in lagen wordt aangestampt in een bekisting om massieve muren, vloeren of funderingen te vormen.
Omschrijving
Bij leemstampbouw wordt een specifieke mix van grondmaterialen met het juiste vochtigheidsgehalte in lagen van ongeveer 10 tot 25 cm dik in een bekisting gestort. Deze lagen worden vervolgens aangestampt tot ze ongeveer de helft van hun oorspronkelijke volume hebben. Dit proces wordt herhaald totdat de gewenste wandhoogte is bereikt. De bekisting, die sterk genoeg moet zijn om de zijwaartse krachten tijdens het stampen te weerstaan, wordt na een initiële droogtijd verwijderd, waardoor een massieve, gelaagde muur zichtbaar wordt. De zichtbare lagen dragen bij aan de esthetiek van stampleemwanden, die doen denken aan geologische aardlagen.
Toepassingen en Eigenschappen
Stampleem kan worden gebruikt voor zowel dragende als niet-dragende muren, vloeren en zelfs meubilair. Het materiaal is sterk in druk en biedt goede thermische massa, wat bijdraagt aan een stabiele binnentemperatuur en vochtregulatie. Onbewerkte stampleem is damp-open. Hoewel van nature duurzaam, kan voor verhoogde sterkte en duurzaamheid een kleine hoeveelheid bindmiddel, zoals cement (gestabiliseerd stampleem) of kalk, aan het leemmengsel worden toegevoegd. Een stenen fundering is essentieel om optrekkend vocht te voorkomen.
Werkwijze en Materiaalsamenstelling
Het proces van leemstampbouw, hoewel arbeidsintensief, kan worden gemechaniseerd. Een geschikte mix van grondstoffen bevat doorgaans klei, silt, zand en grind in specifieke verhoudingen. Experts hanteren vaak verhoudingen zoals 15-18% klei, 32% silt, 30% zand en 23% grovere steentjes. Het vochtgehalte is cruciaal voor een goede verdichting. Prefabricage van stampleemelementen kan de bouwtijd verkorten. De techniek is van oudsher toegepast over de hele wereld en wordt tegenwoordig herontdekt in duurzame bouw vanwege de lokale beschikbaarheid van materialen en minimale afvalproductie.
Gebruikte bronnen: