Landschapsvorming

Laatst bijgewerkt: 05-05-2025


Definitie

Het proces van ontwerpen, plannen en aanpassen van buitenruimtes en landschappen, rekening houdend met natuurlijke en menselijke elementen, met als doel het creëren van functionele en esthetisch aantrekkelijke gebieden.

Omschrijving

Landschapsvorming, ook wel aangeduid als landschapsarchitectuur of landschapsinrichting, behelst de ruimtelijke indeling van onbebouwde gebieden, variërend van parken, tuinen en recreatieterreinen tot openbare ruimtes in stedelijke en landelijke gebieden. Het vakgebied combineert esthetische, artistieke aspecten met natuurwetenschappelijke en technische kennis om de optimale vormgeving voor diverse landgebruiksvormen te realiseren. Hierbij staan ecologie en de sociale leefomgeving centraal. Landschapsvorming is nauw verwant aan disciplines zoals architectuur, stedenbouw, cultuurtechniek en civiele techniek. Het proces omvat het analyseren van bestaande omstandigheden, zoals bodem en ecologie, en het ontwerpen van ingrepen die leiden tot gewenste uitkomsten. De nadruk ligt op het creëren van duurzame en leefbare buitenruimtes die rekening houden met maatschappelijke belangen zoals klimaatverandering, biodiversiteit en veiligheid. In tegenstelling tot architectuur is er bij landschapsvorming geen sprake van een statisch eindbeeld, aangezien natuurlijke elementen zich voortdurend ontwikkelen.

Relatie met ruimtelijke ordening

Landschapsvorming is een onderdeel van ruimtelijke ordening. Het draagt bij aan het planmatig benutten en inrichten van de ruimte, waarbij rekening wordt gehouden met diverse belangen. Dit gebeurt op verschillende schaalniveaus, van lokale plannen tot visies op regionaal niveau. Een goed landschapsontwerp kan de kwaliteit van de fysieke leefomgeving verhogen.

Verschillende schaalniveaus

Landschapsvorming vindt plaats op diverse schaalniveaus. Dit kan variëren van het ontwerp van kleine particuliere tuinen en plantsoenen (vaak aangeduid als tuinarchitectuur) tot grootschalige projecten zoals parken, recreatieterreinen en de inrichting van openbare ruimtes in zowel stedelijke als landelijke gebieden. Het vakgebied houdt zich bezig met het omvormen van de ruimtelijke indeling van onbebouwde plangebieden.

Gebruikte bronnen: