Kromtrekken
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Kromtrekken is een vervorming die optreedt in materialen, veelal hout, onder invloed van vochtveranderingen, wat leidt tot buiging of welving.
Omschrijving
Kromtrekken is een natuurlijk gevolg van het 'werken' van materialen, met name hout, waarbij het volume verandert door opname of afgifte van vocht. Dit kan leiden tot scheuren of krommingen, vooral als er grote vochtverschillen binnen het materiaal zijn of als het niet correct is bevestigd. Hoewel temperatuur een rol kan spelen in de vochtverdeling, is de vochtigheid zelf de voornaamste oorzaak van kromtrekken. Verschillende houtsoorten vertonen dit gedrag in meer of mindere mate. Dosse gezaagd hout (langs de jaarringen) is bijvoorbeeld gevoeliger voor kromtrekken dan kwartiers gezaagd hout (haaks op de jaarringen) omdat de krimp in verschillende richtingen verschilt.
Oorzaken van kromtrekken
De belangrijkste oorzaak van kromtrekken van hout is de ongelijke verdeling van vocht in het materiaal. Schommelingen in luchtvochtigheid zorgen ervoor dat hout uitzet bij opname en krimpt bij afgifte van vocht. Ongelijkmatige droging, verkeerde opslagmethoden (blootstelling aan vocht of droogte), interne spanningen in het hout door groeiomstandigheden en onjuiste zaagtechnieken kunnen eveneens bijdragen aan kromtrekken. Snelle droging verhoogt de kans op deze vervorming.
Voorkomen van kromtrekken
Hoewel volledig voorkomen van kromtrekken lastig is, kan het risico worden geminimaliseerd. Dit kan door te kiezen voor houtsoorten die minder 'werken', zoals Teak. Ook het gebruik van correct gedroogd hout met een laag vochtgehalte is belangrijk. Opslag in een droge, goed geventileerde ruimte, horizontaal gestapeld met voldoende steunpunten, en bescherming tegen weersinvloeden helpen kromtrekken te voorkomen. Hout laten acclimatiseren aan de omgeving voor verwerking, zorgen voor gelijkmatige droging en het gebruik van afdichtmiddelen beperken vochtopname en -verlies. Bij montage kan rekening gehouden worden met de werking van hout door bijvoorbeeld te monteren met de kernkant naar buiten of door het toepassen van verstevigingen en voldoende ruimte voor uitzetting en krimp te laten. Regelmatig onderhoud van beschermende coatings is eveneens aan te raden.
Vergelijkbare termen
Verbuigen
Gebruikte bronnen: