Kozijndorpel
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een kozijndorpel, ook wel onderdorpel genoemd, is het horizontale element dat de onderzijde van een kozijn vormt en zorgt voor ondersteuning, afdichting en afwatering.
Omschrijving
De kozijndorpel is een essentieel onderdeel van zowel raam- als deurkozijnen. Het bevindt zich aan de onderkant van het kozijn en heeft meerdere functies. De dorpel draagt bij aan de stabiliteit van het kozijn en de daarin geplaatste ramen of deuren. Daarnaast speelt de kozijndorpel een belangrijke rol bij het afdichten van de opening, waardoor tocht, vocht en vuil buiten worden gehouden. Bij buitenkozijnen zorgt de dorpel er, al dan niet in combinatie met een lekdorpel of waterslag, voor dat regenwater goed wordt afgevoerd en niet in de gevel of het kozijn trekt. Historisch gezien hadden kozijnen een dragende functie en werden dorpels tussen neuten geplaatst om breken te voorkomen. Bij moderne kozijnen is deze dragende functie veelal afwezig, waardoor dorpels en neuten als één geheel kunnen worden uitgevoerd of de dorpel zich onder de neuten bevindt.
Soorten en materialen
Dorpels worden toegepast bij deuren, ramen en als overgang tussen verschillende vloeren of ruimtes. Ze zijn verkrijgbaar in diverse materialen, waaronder hout (zoals hardhout), natuursteen (zoals hardsteen of graniet), composiet en kunststof (zoals PE-kunststof of glasvezelversterkt composiet). De materiaalkeuze is afhankelijk van de toepassing (binnen of buiten) en gewenste eigenschappen zoals slijtvastheid, weerbestendigheid en uitstraling. Stenen en composiet dorpels worden vaak buiten toegepast vanwege hun duurzaamheid en weerstand tegen weersinvloeden en slijtage. Houten dorpels, ook wel stofdorpels genoemd, worden veelal binnen gebruikt, bijvoorbeeld bij de scheiding van vloerbedekking of bij binnendeuren om tocht te verminderen en een nette overgang te creëren. Bij raamkozijnen, met name bij plaatsing met een kleine negge, kan onder de onderdorpel een aparte lekdorpel of waterslag worden aangebracht om water effectief van de gevel af te voeren. Deze kunnen vervaardigd zijn uit materialen zoals natuursteen, aluminium, staal, prefab beton of raamdorpelstenen.
Vergelijkbare termen
Kozijnstijl
Gebruikte bronnen: