Kompas
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een kompas is een navigatie-instrument dat de richting ten opzichte van het noorden bepaalt, meestal door middel van een magnetische naald die zich richt naar het aardmagnetisch veld.
Omschrijving
Het traditionele magnetische kompas bestaat uit een vrij opgehangen magneet. Deze magneet stelt zich onder invloed van het aardmagnetisch veld in een bepaalde richting op, wat het mogelijk maakt om het magnetische noorden aan te wijzen. Kompassen kunnen echter beïnvloed worden door metalen voorwerpen, elektrische apparatuur, bepaalde geologische formaties en grote metalen constructies. Naast magnetische kompassen zijn er ook andere typen, zoals gyroscopische kompassen en het gebruik van GPS als kompas wanneer de gebruiker in beweging is.
Gebruik in de bouw en landmeten
In de bouwsector wordt het kompas soms symbolisch gebruikt, bijvoorbeeld in bedrijfsnamen om richting of focus aan te geven. Bij landmeetkundige activiteiten kan een kompas, naast meer geavanceerde instrumenten zoals theodolieten en totaalstations, helpen bij het schatten van hoeken. Ook bij het uitzetten van bijvoorbeeld markegrenzen of het bepalen van windrichtingen per dakvlak in de monumentenzorg kan een kompas worden toegepast.
Combinatie met kaart
De effectiviteit van een kompas wordt vergroot wanneer het wordt gecombineerd met een topografische kaart. Deze combinatie maakt nauwkeurige plaatsbepaling, routeplanning en navigatie in onbekend terrein mogelijk. Door het kompas op de kaart te plaatsen en de oriënteringslijnen uit te lijnen met de kaartlijnen, kan een koers worden uitgezet.
Gebruikte bronnen: