Koker
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een koker is een hol profiel met een gesloten dwarsdoorsnede, vaak vierkant of rechthoekig, gebruikt in diverse constructies en voor het geleiden van leidingen of luchtstromen.
Omschrijving
In de bouw en industrie worden kokers veelvuldig toegepast vanwege hun sterkte en veelzijdigheid. Ze kunnen dienen als dragende elementen in constructies zoals gebouwen, bruggen en industriële machines. Door hun gesloten vorm zijn kokers goed bestand tegen buiging en torsie. Naast constructieve toepassingen worden kokers ook gebruikt voor het omhullen en geleiden van bijvoorbeeld kabels, leidingen (zoals riolering of nutsleidingen) of luchtstromen (ventilatiekokers). Afhankelijk van de toepassing en vereiste sterkte zijn kokers verkrijgbaar in verschillende materialen, afmetingen en wanddiktes, waaronder staal, aluminium en beton.
Materialen en productiemethoden
Kokers worden vervaardigd uit diverse materialen. Stalen kokers zijn populair vanwege hun sterkte en duurzaamheid en zijn verkrijgbaar in varianten zoals blank staal (koudgevormd), verzinkt staal of roestvrij staal. Aluminium kokers worden eveneens veel gebruikt, onder meer in de constructiebouw en voor interieurtoepassingen. Betonnen kokers worden ingezet voor grotere constructies zoals rioleringen, tunnels of als opstortkokers bij betonpalen. Stalen kokers kunnen koudgevormd zijn, waarbij het staal bij omgevingstemperatuur in de gewenste vorm wordt gewalst of geduwd, wat de hardheid verhoogt. Warmgewalste kokers worden op hoge temperatuur gevormd.
Specifieke toepassingen
Naast algemene constructies en het geleiden van leidingen, kennen kokers specifieke toepassingen in de bouw. Kokerliggers, bijvoorbeeld, zijn holle liggers die gebruikt worden in bruggen en andere draagconstructies, en kunnen van staal of prefab beton zijn. Ventilatiekokers worden toegepast voor de ventilatie van bijvoorbeeld kruipruimtes om vocht, stank en schimmel te voorkomen. Duikers, vaak koker- of buisvormig, worden gebruikt als waterdoorgang onder wegen of dijken, of als doorgang voor verkeer of dieren (faunaduiker).
Vergelijkbare termen
Schaft |
kanaal |
buis
Gebruikte bronnen: